Alcohol is een speerpunt van preventiebeleid sinds 2006
Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) heeft voor een aantal speerpunten in het preventiebeleid overzichten gemaakt van alle initiatieven die tussen 2006 en 2018 zijn gestart, aangepast of afgerond. Vervolgens is onderzocht wat de effecten van deze initiatieven op de speerpunten zijn (Boer et al. 2021Boer, J.M.A., van Gestel, I. J. M., Douma, E. R., Pon, DE., Pees, S., Bas, S., Lemmens, L., Zantinge, E., Herber, G. C. M., Preventief gezondheidsbeleid 2006-2018 Wat zijn de effecten en lessen?, Bilthoven (2021)). Preventie van (overmatig) alcoholgebruik is sinds de nota ‘Kiezen voor gezond leven’ uit 2006 een speerpunt van het landelijk preventiebeleid. Er zijn 29 initiatieven geïdentificeerd. Eén hiervan is niet door de Rijksoverheid geïnitieerd, uitgevoerd en/of gesubsidieerd. De meeste initiatieven betreffen voorlichting (15), programma’s (5) of wet- en regelgeving (5). Er zijn twee maatschappelijke bewegingen geïdentificeerd, te weten ‘Alles is Gezondheid’ en het ‘Nationaal Preventieakkoord’. Ruim een derde van de initiatieven is (mede) gericht op professionals.
Intiatieven gericht op (overmatig) alcoholgebruik over de tijd
Klik op de afbeelding om deze te vergroten
Roken is een speerpunt van preventiebeleid sinds 2003
Het RIVM heeft voor een aantal speerpunten in het preventiebeleid overzichten gemaakt van alle initiatieven die tussen 2006 en 2018 zijn gestart, aangepast of afgerond. Vervolgens is onderzocht wat de effecten van deze initiatieven op de speerpunten zijn (Boer et al. 2021Boer, J.M.A., van Gestel, I. J. M., Douma, E. R., Pon, DE., Pees, S., Bas, S., Lemmens, L., Zantinge, E., Herber, G. C. M., Preventief gezondheidsbeleid 2006-2018 Wat zijn de effecten en lessen?, Bilthoven (2021)). Roken is sinds de nota ‘Langer gezond leven’ uit 2003 een speerpunt van het landelijk preventiebeleid. Het beleid richt zich op het voorkómen dat jongeren gaan roken, het bevorderen dat rokers stoppen met roken en het beschermen van niet-rokers tegen blootstelling aan schadelijke stoffen in tabaksrook. Er zijn 30 initiatieven geïdentificeerd. De meeste hiervan betreffen voorlichting (16). Wet- en regelgeving, waartoe ook verhoging van de accijnzen op tabak- en rookwaren behoort, worden bij het terugdringen van roken relatief vaak ingezet en programma’s worden relatief weinig ingezet. Een vijfde van de initiatieven is (mede) op professionals gericht.
Intiatieven gericht op roken over de tijd
Klik op de afbeelding om deze te vergroten
Bevorderen van bewegen is een speerpunt vanaf 2011
Het RIVM heeft voor een aantal speerpunten in het preventiebeleid overzichten gemaakt van alle initiatieven die tussen 2006 en 2018 zijn gestart, aangepast of afgerond. Vervolgens is onderzocht wat de effecten van deze initiatieven op de speerpunten zijn (Boer et al. 2021Boer, J.M.A., van Gestel, I. J. M., Douma, E. R., Pon, DE., Pees, S., Bas, S., Lemmens, L., Zantinge, E., Herber, G. C. M., Preventief gezondheidsbeleid 2006-2018 Wat zijn de effecten en lessen?, Bilthoven (2021)). Het bevorderen van bewegen is sinds 2011 een speerpunt van het landelijk preventiebeleid. Bij de inventarisatie zijn 23 initiatieven gevonden, met name programma’s (9), maatschappelijke bewegingen (5) en voorlichtingsactiviteiten (5). Wet- en regelgeving komt voor bewegen nauwelijks voor. Dit betreft alleen de verplichting om bewegingsonderwijs te geven en de opname van ‘Gecombineerde Leefstijlinterventies (GLI)’ in het basispakket zorgverzekering. Ruim een derde van de initiatieven op het terrein van bewegen is (mede) gericht op professionals, zoals ‘Gezonde School’ en ‘Gezonde Kinderopvang’, waarbij medewerkers worden ondersteund bij het verbeteren en uitbreiden van het beweegaanbod voor kinderen.
Intiatieven gericht op bewegen over de tijd
Klik op de afbeelding om deze te vergroten
Depressie is een speerpunt van preventiebeleid sinds 2006
Het RIVM heeft voor een aantal speerpunten in het preventiebeleid overzichten gemaakt van alle initiatieven die tussen 2006 en 2018 zijn gestart, aangepast of afgerond. Vervolgens is onderzocht wat de effecten van deze initiatieven op de speerpunten zijn (Boer et al. 2021Boer, J.M.A., van Gestel, I. J. M., Douma, E. R., Pon, DE., Pees, S., Bas, S., Lemmens, L., Zantinge, E., Herber, G. C. M., Preventief gezondheidsbeleid 2006-2018 Wat zijn de effecten en lessen?, Bilthoven (2021)). Depressie is sinds de nota ‘Kiezen voor gezond leven’ uit 2006 een speerpunt van het landelijk preventiebeleid. De ambitie is om het bereik van depressiepreventie te vergroten en meer mensen preventieve hulp te bieden tegen depressies. In deze inventarisatie zijn 11 initiatieven gevonden. Meer dan de helft van de initiatieven bestaat uit voorlichting over depressie en beschikbare interventies voor burger en professional, en voorlichting in de vorm van ondersteuning en educatie voor professionals. Door de jaren heen zijn drie maatschappelijke bewegingen gestart. Hierbij bundelen verschillende organisaties de krachten om samen het bereik van depressiepreventie te vergroten en de incidentie (Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief.) af te laten nemen. Wet- en regelgeving is erop gericht het aanbod van (preventieve) hulp en interventies toegankelijker te maken voor de algemene bevolking, waarbij de inzet van e-health een grote rol speelt.
Intiatieven gericht op depressie over de tijd
Klik op de afbeelding om deze te vergroten
Diabetes is een speerpunt van preventiebeleid sinds 2003
Het RIVM heeft voor een aantal speerpunten in het preventiebeleid overzichten gemaakt van alle initiatieven die tussen 2006 en 2018 zijn gestart, aangepast of afgerond. Vervolgens is onderzocht wat de effecten van deze initiatieven op de speerpunten zijn (Boer et al. 2021Boer, J.M.A., van Gestel, I. J. M., Douma, E. R., Pon, DE., Pees, S., Bas, S., Lemmens, L., Zantinge, E., Herber, G. C. M., Preventief gezondheidsbeleid 2006-2018 Wat zijn de effecten en lessen?, Bilthoven (2021)). Diabetes is sinds de nota ‘Langer gezond leven’ uit 2003 een speerpunt van het landelijk preventiebeleid. In totaal zijn bij de inventarisatie 13 initiatieven gevonden, waarvan 5 (mede) gericht zijn op professionals. In ruim de helft van de gevallen gaat het om voorlichting over de risico’s van diabetes en adviezen voor een gezonde leefstijl, voornamelijk gericht op de burger. De overige initiatieven betreffen programma’s (2) gericht op vroegopsporing bij hoogrisicogroepen, en maatschappelijke bewegingen (2), waarbij verschillende partijen zich gezamenlijk richten op preventie van overgewicht (Er is sprake van overgewicht bij een Body Mass Index (BMI) ≥ 25 kg/m2) en diabetes door te focussen op een gezonde leefstijl. Wet- en regelgeving wordt voor diabetes minder gebruikt en betreft alleen de opname van ‘Gecombineerde Leefstijl Interventies (GLI) in het basispakket zorgverzekering’.
Intiatieven gericht op diabetes over de tijd
Klik op de afbeelding om deze te vergroten
Overgewicht is een speerpunt van preventiebeleid sinds 2003
Het RIVM heeft voor een aantal speerpunten in het preventiebeleid overzichten gemaakt van alle initiatieven die tussen 2006 en 2018 zijn gestart, aangepast of afgerond. Vervolgens is onderzocht wat de effecten van deze initiatieven op de speerpunten zijn (Boer et al. 2021Boer, J.M.A., van Gestel, I. J. M., Douma, E. R., Pon, DE., Pees, S., Bas, S., Lemmens, L., Zantinge, E., Herber, G. C. M., Preventief gezondheidsbeleid 2006-2018 Wat zijn de effecten en lessen?, Bilthoven (2021)). Het terugdringen of voorkomen van overgewicht is sinds de nota ‘Langer gezond leven’ uit 2003 een speerpunt van het landelijk preventiebeleid. In totaal zijn bij de inventarisatie 25 initiatieven gevonden, die elkaar deels opvolgen. Het merendeel van de initiatieven betreft een programma (9), maatschappelijke beweging (6) of voorlichting (5). Wet- en regelgeving wordt voor overgewicht veel minder gebruikt. Het gaat hierbij om opname van dieetadvisering en ‘Gecombineerde Leefstijl Interventies (GLI)’ in het basispakket zorgverzekering en de wijziging van de verbruiksbelasting op alcoholvrije dranken. Hierbij is de belasting op water gelijk getrokken aan die van andere alcoholvrije dranken, terwijl deze voorheen voor water lager was. Ruim een derde van de initiatieven op het terrein van overgewicht is (mede) gericht op professionals. Een voorbeeld hiervan is de ‘(Handreiking) Gezonde Gemeente’, waarbij gemeenten ondersteund worden bij het maken van gezondheidsbeleid.
Intiatieven gericht op overgewicht over de tijd
Klik op de afbeelding om deze te vergroten
Initiatieven gezondheidsverschillen over de tijd
Het RIVM heeft voor een aantal speerpunten in het preventiebeleid overzichten gemaakt van alle initiatieven die tussen 2006 en 2018 zijn gestart, aangepast of afgerond. Vervolgens is onderzocht wat de effecten van deze initiatieven op de speerpunten zijn (Boer et al. 2021Boer, J.M.A., van Gestel, I. J. M., Douma, E. R., Pon, DE., Pees, S., Bas, S., Lemmens, L., Zantinge, E., Herber, G. C. M., Preventief gezondheidsbeleid 2006-2018 Wat zijn de effecten en lessen?, Bilthoven (2021)). Twee overkoepelende doelen van het landelijk preventiebeleid zijn het verminderen van de groei van het aantal mensen met chronische ziekten en het stabiliseren of verkleinen van gezondheidsverschillen tussen hoog- en laagopgeleiden. Deze twee doelen werden al eerder gedefinieerd in het Nationaal Programma Preventie (NPP) 2014-2016. In deze inventarisatie zijn 8 initiatieven gevonden die zich richten op het verkleinen van de gezondheidsverschillen. Meer dan de helft van de initiatieven bestaat uit programma’s die voornamelijk gericht zijn op de professional. Een voorbeeld is ‘Preventie in het Zorgstelsel’, waarbij zorgverzekeraars en gemeenten ondersteund worden om samenwerking op het gebied van preventie te versterken.
Intiatieven gericht op gezondheidsverschillen over de tijd
Klik op de afbeelding om deze te vergroten
