Percentage wachttijden voor behandeling medisch specialistische zorg langer dan de Treeknorm
Indicatorwaarde
Percentage
43,6
Verslagjaar: 2024
Trend
3-jarige trend
| 2022 |
|
2024 |
Stijgende trend; ongunstig; niet getoetst (er is geen statistische toets uitgevoerd om te bepalen of sprake is van een statistisch significant verschil )
Interpretatie indicator
Alle instellingen voor medisch specialistische zorg zijn verplicht om elke twee weken de wachttijden voor electieve medisch specialistische zorg op hun website te publiceren. Zorgaanbieders en zorgverzekeraars hebben afspraken gemaakt over maximaal aanvaardbare wachttijden in de zorg. Deze wachttijden worden Treeknormen genoemd. De Treeknorm voor poliklinische behandeling is 6 weken, en voor klinische behandeling 7 weken. De indicator is een samenvattende maat voor het totaal van alle aanbieders die een selectie van specifieke behandelingen uitvoeren, zowel poliklinische als klinische. Het geeft een indruk van de algemene trend in wachttijden, en laat zien of het totale aanbod van medisch specialistische zorg passend is bij de vraag naar deze zorg.
Trend
Sla de grafiek Trend in wachttijden voor behandeling langer dan de Treeknorm over en ga naar de datatabelBron: Mediquest (2010 - 2018), NZa (vanaf 2019)
- De wachttijden van 2021 zijn enkel gebaseerd op wachttijden gemeten van augustus 2021 t/m december 2021 vanwege een verandering in de methode.
- Door meerdere veranderingen van de bron en methode zijn de percentages van 2010-2018, 2019-2020 en 2021-2024 niet goed met elkaar te vergelijken.
Wachttijd per behandeling
Sla de grafiek Gemiddelde wachttijden behandeling in weken over en ga naar de datatabelBron: NZa
- Wachttijden betreffen ziekenhuizen en zelfstandige behandelcentra
- Zie Zorgkaartnederland voor de meest actuele wachttijden
Verantwoordingstabel wachttijden behandeling
|
Toelichting |
|
|---|---|
|
Volledige naam indicator |
Percentage wachttijden voor behandeling medisch specialistische zorg langer dan de Treeknorm |
|
Bron |
Wachttijdenonderzoek, Mediquest (t/m juli 2018); Wachttijdenregistratie NZa (vanaf 2019). |
|
Berekening |
Teller: aantal wachttijden voor een behandeling/operatie langer dan de Treeknorm. Noemer: totaal aantal wachttijden voor een behandeling/operatie. |
| Toelichting bij de berekening |
De wachttijden worden door zorginstellingen tweewekelijks vastgesteld. De wachttijd is het aantal dagen tussen het moment dat de de behandeling is geregistreerd in het informatiesysteem van de zorgaanbieder, tot het moment dat de behandeling plaatsvindt. Elke zorgaanbieder berekent per locatie en per behandeling de mediane wachttijd. De indicator ‘Percentage wachttijden langer dan de Treeknorm’ betreft het percentage mediane wachttijden tot een behandeling van alle zorgaanbieders, dat de Treeknorm overschrijdt. Voor poliklinische behandeling is de Treeknorm 6 weken en voor klinische behandeling 7 weken (regeling TH/BR-025). In de registratie van wachttijden wordt geen onderscheid gemaakt in poliklinische en klinische behandeling. Omdat vrijwel alle behandelingen waarover ziekenhuizen en klinieken wachttijden rapporteren als dagbehandeling of klinische behandeling worden uitgevoerd, wordt er weergegeven hoe vaak de Treeknorm van 7 weken wordt overschreden. De indicator ‘gemiddelde wachttijd voor een behandeling’ wordt berekend in twee stappen:
|
|
Interpretatie |
Alle instellingen voor medisch specialistische zorg zijn verplicht om elke twee weken de wachttijden voor electieve medisch specialistische zorg op hun website te publiceren. Zorgaanbieders moeten wachttijden aanleveren volgens de regeling NR/REG-2421 (vanaf 1 januari 2024). Tot juli 2023 gold de regeling NR/REG-2127 en vanaf 1 juli 2023 tot en met 31 december 2023 moesten de zorgaanbieders de wachttijden aanleveren volgens de regeling NR/REG-2315. Zorgaanbieders en zorgverzekeraars hebben afspraken gemaakt over maximaal aanvaardbare wachttijden in de zorg. Deze wachttijden worden Treeknormen genoemd. De Treeknorm voor poliklinische behandeling is 6 weken, en voor klinische behandeling 7 weken. De indicator is een samenvattende maat voor het totaal van alle aanbieders die een selectie van specifieke behandelingen uitvoeren, zowel poliklinische als klinische. Het geeft een indruk van de algemene trend in wachttijden, en laat zien of het totale aanbod van medisch specialistische zorg passend is bij de vraag naar deze zorg. |
| Kanttekening | Het volume van de behandelingen en de grootte van de zorgaanbieder (in termen van hoeveelheid personeel, voorzieningen zoals bedden of productie) worden in deze indicator niet meegewogen. De wachttijd van een kleine afdeling in een perifeer ziekenhuis heeft evenveel invloed op deze indicator als een grote afdeling in een universitair medisch centrum. Daarnaast is deze indicator ongevoelig voor de duur van de wachttijd boven of onder de Treeknorm. Bij een Treeknorm van 7 weken maakt het voor deze indicator niet uit of een zorgaanbieder een wachttijd heeft van 1 dag of 6,5 weken (beide onder de norm). Ook een wachttijd van 8 weken of 16 weken maakt geen verschil (beide boven de norm). |
| COVID-19 toelichting | In 2020 werden door de COVID-19-crisis in april en mei minder wachttijden aangeleverd (30% minder in april, 35% minder in mei). In juni stabiliseerde dit weer en vanaf juli waren de aanleveringen weer ongeveer op het oude niveau. Ook werden de wel aangeleverde wachttijden mogelijk verstoord door de coronacrisis. |
|
Toelichting bij de referentiewaarde |
De Treeknorm bedraagt 7 weken (49 kalenderdagen). De bijbehorende norm dat 80% van de burgers binnen 3 weken terecht moet kunnen, kan niet berekend worden omdat het voor instellingen voor medisch-specialistische zorg niet verplicht is de benodigde gegevens hiervoor aan te leveren aan de NZa (regeling NR/REG-2421). |
| Jaar |
2024 |
- S. Brukx (RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
- R. Gijsen (RIVM)
- C. Hendriks (RIVM)