Grootte van gezondheidsverschillen hangt af van gebruikte indicator en uitkomstmaat
De grootte van de gezondheidsverschillen door sociaaleconomische positie hangt af van de gebruikte indicator voor sociaaleconomische positie en de gezondheidsuitkomst die wordt gemeten (zie ook definities Sociaaleconomische status). Meestal hebben mensen met een lagere sociaaleconomische positie minder goede gezondheidsuitkomsten dan mensen met een hogere sociaaleconomische positie. Opleiding is een veel gebruikte indicator van sociaaleconomische positie. Op VZinfo wordt, net als bij het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek), een driedeling aangehouden:
- Mensen met primair onderwijs, een vmbo-, of mbo1 opleiding;
- mensen met een havo-, vwo-, of mbo2-4-opleiding;
- en mensen met een hbo- of wo-opleiding.
Overgewicht, roken en ervaren gezondheid naar opleiding 2022/2023
Sla de grafiek Overgewicht, roken en matig of (zeer) slecht ervaren gezondheid naar opleiding 2022/2023 over en ga naar de datatabelBron: Gezondheidenquête/Leefstijlmonitor, CBS i.s.m. RIVM en Trimbos-instituut; Gezondheidsenquête, CBS; gegevens bewerkt door het RIVM
- De labels van de opleidingstypen vermelden de grootste opleidingsgroepen. Zie de toelichting op opleidingstypen voor meer informatie.
- De ondergrens en bovengrens van het 95% betrouwbaarheidsinterval zijn zichtbaar in tabelweergave.
Grote verschillen tussen opleidingsgroepen in overgewicht, roken en ervaren gezondheid
Overgewicht (Er is sprake van overgewicht bij een Body Mass Index (BMI) ≥ 25 kg/m2 ), roken en ervaren gezondheid zijn gezondheidsuitkomsten waarbij duidelijke verschillen zijn tussen opleidingsgroepen. Bovenstaande grafiek presenteert cijfers over deze drie uitkomstmaten van 2022 en 2023 samengenomen.
- Het percentage mensen dat rookt of overgewicht heeft is hoger onder mensen met primair onderwijs of een vmbo-opleiding (blauw in grafiek) dan onder mensen met een hbo- of wo-opleiding (roze in grafiek).
- Daarnaast is het percentage mensen dat hun gezondheid als matig of (zeer) slecht ervaart is hoger onder mensen met primair onderwijs of een vmbo-opleiding dan onder mensen met een hbo- of wo-opleiding.
Totaal
Sla de grafiek (Gezonde) levensverwachting bij geboorte naar opleiding 2021/2024 over en ga naar de datatabelBron: Gezondheidsenquête, CBS
- De labels van de opleidingstypen vermelden de grootste opleidingsgroepen. Zie de toelichting op opleidingstypen voor meer informatie.
- Achterliggende cijfers via CBS Statline
Grote verschillen in (gezonde) levensverwachting tussen opleidingsgroepen
Bovenstaande grafiek presenteert cijfers over 'levensverwachting (Het gemiddeld aantal nog te verwachten levensjaren op een bepaalde leeftijd. ) bij geboorte' en 'levensverwachting in als goed ervaren gezondheid bij geboorte' van 2021 tot en met 2024 samengenomen.
- De levensverwachting van mensen met een hbo- of universitaire opleiding (roze in grafiek) is 5,2 jaar hoger dan van mensen met primair onderwijs of een vmbo-opleiding (blauw in grafiek)
- Bij de 'levensverwachting in als goed ervaren gezondheid is er een verschil van 14 jaar tussen mensen met een hbo- of universitaire opleiding en mensen met primair onderwijs of een vmbo-opleiding.
- De verschillen tussen opleidingsgroepen in de gezonde levensverwachting zijn groter dan de verschillen in levensverwachting.
Andere onderwerpen met informatie over gezondheidsverschillen zijn te vinden via gezondheidsverschillen onderwerpen op VZinfo.
- G. de Boer (RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
- M.J. Buijs (RIVM)
- T. Jansen-van Eijndt (RIVM)
- A. Wester (RIVM)
- E.A. van der Wilk, red (RIVM)
- V. Hermans, red (RIVM)