Percentage vrouwen dat op enig moment in de zwangerschap heeft gerookt

Indicatorwaarde

Percentage

7,4

Verslagjaar: 2018

Trend

3-jarige trend 
2016     
2018

Stabiele trend; getoetst een statistische toets is uitgevoerd om te bepalen of sprake is van een statistisch significant verschil (een statistische toets is uitgevoerd om te bepalen of sprake is van een statistisch significant verschil ); niet significant

Interpretatie indicator

Hoe lager dit percentage is, des te gunstiger. Roken tijdens de zwangerschap is schadelijk voor de moeder en voor het ongeboren kind. Roken tijdens de zwangerschap draagt bij aan perinatale morbiditeit en sterfte. Het verhoogt de kans op een miskraam, een lager geboortegewicht en/of een te kleine of te vroeg geboren baby. Interventies om zwangere vrouwen te laten stoppen met roken zijn effectief gebleken. Het is vooral van belang in te zetten op stoppen met roken en het voorkómen van terugval na stoppen, bij vrouwen met een lagere opleiding.

Internationaal

Sla de grafiek Vrouwen die roken tijdens de zwangerschap 2010 en 2015 over en ga naar de datatabel

Bron: Euro-Peristat, 2018

  • De toename in Nederland tussen 2010 en 2015 is niet statistisch significant.
  • Voor Nederland zijn de cijfers afkomstig van de Landelijke Peilingen Roken tijdens de Zwangerschap, uitgevoerd door TNO; zie de onderstaande tabel voor meer informatie.
  • Zie de achterliggende tabel voor de meetperiode.

Trend

Sla de grafiek Vrouwen die roken tijdens de zwangerschap 2016 en 2018 over en ga naar de datatabel

Bron: Monitor Middelengebruik en Zwangerschap, Trimbos-instituut

Deze cijfers zijn ook onderdeel van
- Staat van Volksgezondheid en Zorg: Kerncijfers voor beleid
- Onderwerp: roken

Verantwoordingstabel ziekenhuisopnamen astma en COPD

 

Toelichting

Volledige naam indicator

Percentage vrouwen dat op enig moment in de zwangerschap heeft gerookt

Bron

Monitor Middelengebruik en Zwangerschap (Trimbos-instituut) ; Landelijke Peilingen Roken tijdens de Zwangerschap (TNO), ten behoeve van de internationale vergelijking.

Berekening

Monitor Middelengebruik en Zwangerschap
Teller: aantal vrouwen dat op enig moment in de zwangerschap heeft gerookt.
Noemer: aantal vrouwen (18-46 jaar) dat met een kind tussen de 0 en 4 jaar een consultatiebureau heeft bezocht.

Landelijke Peilingen Roken tijdens de Zwangerschap
Teller: aantal vrouwen dat gedurende de hele zwangerschap dagelijks rookte. Noemer: aantal vrouwen dat korter dan 7 maanden geleden is bevallen, woonachtig is in Nederland en via de JGZ Jeugdgezondheidszorg (Jeugdgezondheidszorg) is uitgenodigd om deel te nemen aan de peiling.

Interpretatie

Hoe lager dit percentage is, des te gunstiger. Roken tijdens de zwangerschap is schadelijk voor de moeder en voor het ongeboren kind. Roken tijdens de zwangerschap draagt bij aan perinatale morbiditeit en sterfte. Het verhoogt de kans op een miskraam, een lager geboortegewicht en/of een te kleine of te vroeg geboren baby. Interventies om zwangere vrouwen te laten stoppen met roken zijn effectief gebleken. Het is vooral van belang in te zetten op stoppen met roken en het voorkómen van terugval na stoppen, bij vrouwen met een lagere opleiding.

Toelichting bij de referentiewaarde

De Rijksoverheid wil er samen met de organisaties in het Nationaal Preventieakkoord (23 november 2018) naartoe werken dat er in 2040 geen zwangere vrouwen meer roken.
Toelichting bij de internationale vergelijking Er zijn alleen landen gepresenteerd waarin de prevalentie Het aantal gevallen of personen met een bepaalde ziekte op een bepaald moment (punt-prevalentie), ooit in het leven (lifetime prevalentie) of in een bepaalde periode, bijvoorbeeld per jaar (periode-prevalentie), absoluut of relatief. (Het aantal gevallen of personen met een bepaalde ziekte op een bepaald moment (punt-prevalentie), ooit in het leven (lifetime prevalentie) of in een bepaalde periode, bijvoorbeeld per jaar (periode-prevalentie), absoluut of relatief.) van roken is gemeten in het tweede of derde trimester, of de periode in de zwangerschap is niet bekend ('tijdens de zwangerschap'). Dit is van belang omdat gedurende de zwangerschap meer vrouwen stoppen met roken. De heterogeniteit van de primaire bron is groot: medische dossiers, interviews tijdens de zwangerschap, interviews na de bevalling en vragenlijstonderzoek. Factoren als volledigheid van de dossiers en omvang en representativiteit van de steekproef kunnen van invloed zijn op het prevalentiecijfer.
Toelichting bij de trend

In de trendgrafiek is de trend naar opleidingsniveau weergegeven. Voor de totale groep zwangere vrouwen lijkt er ten opzichte van de cijfers uit 2016 een lichte daling te zijn in de percentages vrouwen die vóór, tijdens of na de zwangerschap roken, maar deze daling is statistisch niet significant.

Jaar

2018
Literatuur Lanting et al. 2015Lanting, C. I., van Wouwe, J. P., van Dommelen, P., van der Pal-de Bruin, K. M., de Josselin - de Jong, S., Kleinjan, M, Roken tijdens de zwangerschap: percentages over de periode 2001-2015, Leiden (2015), Lanting et al. 2012Lanting, CI., van Wouwe, KJ. P., van den Burg, I, Segaar, D, van der Pal-de Bruin, KK. M., Roken tijdens de zwangerschap (2012), Tuithof et al. 2017Tuithof, M, Siauw, R., Monshouwer, K., Dorsselaer, S., Factsheet Monitor Zwangerschap en Middelengebruik, Utrecht (2017), van Belzen et al. 2019van Belzen, E., van Schayck, ST., Hollander, DW., Monshouwer, K., Tuithof, M, Middelengebruik van vrouwen en hun partners vóór, tijdens en na de zwangerschap, Utrecht (2019)