Percentage vrouwen uit de doelgroep dat deelneemt aan het bevolkingsonderzoek borstkanker
Indicatorwaarde
Percentage
70,3
Verslagjaar: 2023
Trend
3-jarige trend
| 2021 |
|
2023 |
Dalende trend; ongunstig; niet getoetst (er is geen statistische toets uitgevoerd om te bepalen of sprake is van een statistisch significant verschil )
Interpretatie indicator
Met het bevolkingsonderzoek kunnen voorstadia van borstkanker worden opgespoord. Door vroege signalering kan de incidentie (Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief.) van borstkanker worden teruggedrongen en door vroeg ingrijpen kan mogelijk sterfte worden voorkomen. Deze indicator geeft informatie over de effectiviteit van de uitnodiging voor de screening. Personen uit de doelgroep van 50 tot 75 jaar worden om de twee jaar uitgenodigd voor een mammografieonderzoek. Vanaf het najaar 2020 werd dit interval opgerekt richting een driejaarlijks interval vanwege de COVID-19 pandemie en een tekort aan screeningslaboranten. Door personeelskrapte kan het screeningsinterval voor een deel van de uitgenodigden in 2023 nog steeds langer dan 2 jaar zijn. Alleen wanneer een substantieel deel van de doelgroep bereikt wordt, mag worden verwacht dat het programma ook zijn doel haalt (gezondheidswinst door een bevolkingsonderzoek) en kosteneffectief is. Behalve dat deze indicator iets zegt over de effectiviteit van het bevolkingsonderzoek, geeft het een indicatie van de mate van acceptatie van de procedure bij de doelgroep.
Internationaal
Sla de grafiek Deelname bevolkingsonderzoek borstkanker over en ga naar de datatabelBron: OECD Health Statistics
*Voorlopig cijfer.
**Het Nederlandse cijfer in deze internationale vergelijking verschilt van het Nederlandse trendcijfer. Dit komt doordat het Nederlandse cijfer in de internationale vergelijking is berekend op basis van een andere leeftijdsgroep, om vergelijking met andere landen mogelijk te maken.
- De uitvoering van screeningprogramma's vertonen grote variate tussen landen. Het gaat om o.a. de frequentie van screening, de leeftijd van de doelgroep en de peildatum waarop de deelname wordt vastgesteld. Deze internationale vergelijking moet daarom met voorzichtheid worden geïnterpreteerd.
Verantwoordingstabel
| Toelichting | |
|---|---|
| Volledige naam indicator | Percentage personen uit de doelgroep dat deelneemt aan het bevolkingsonderzoek borstkanker |
| Bron | Monitor bevolkingsonderzoek borstkanker 2023 (Bevolkingsonderzoek Nederland); OECD |
| Overige bronnen | ScreenIT, het informatiesysteem waarin gegevens over het bevolkingsonderzoek worden geregistreerd, beheerd door de screeningsorganisatie Bevolkingsonderzoek Nederland. |
| Berekening | Teller: trend aantal personen van 50-75 jaar dat deelneemt aan het bevolkingsonderzoek borstkanker in het rapportagejaar. Noemer trend: aantal verstuurde uitnodigingen aan personen van 50-75 jaar voor deelname aan het bevolkingsonderzoek borstkanker in het rapportagejaar. Teller en noemer internationaal: zelfde als de teller en noemer trend, maar beperkt tot personen van 50-69 jaar. |
| Toelichting doelgroep | De doelgroep van het bevolkingsonderzoek borstkanker omvat personen van 50 tot en met 75 jaar met borstweefsel die ingeschreven staan in het bevolkingsregister (BRP). Het kan gaan om vrouwen, transgender mannen en non-binaire personen, op voorwaarde dat ze geen borstamputatie hebben gehad. Als de borsten verwijderd zijn, wordt deelname niet geadviseerd. Vrouwen krijgen automatisch een uitnodiging, andere personen kunnen zichzelf aanmelden. Personen die hebben aangegeven geen uitnodiging meer te willen ontvangen (definitieve weigeraars) krijgen geen uitnodiging meer voor het bevolkingsonderzoek, en zijn dus niet opgenomen in de noemer. |
| Interpretatie | Met het bevolkingsonderzoek kunnen voorstadia van borstkanker worden opgespoord. Door vroege signalering kan de incidentie (Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief.) van borstkanker worden teruggedrongen en door vroeg ingrijpen kan mogelijk sterfte worden voorkomen. Deze indicator geeft informatie over de effectiviteit van de uitnodiging voor de screening. Personen uit de doelgroep van 50 tot 75 jaar worden om de twee jaar uitgenodigd voor een mammografieonderzoek. Vanaf het najaar 2020 werd dit interval opgerekt richting een driejaarlijks interval vanwege de COVID-19 pandemie en een tekort aan screeningslaboranten. Door personeelskrapte kan het screeningsinterval voor een deel van de uitgenodigden in 2023 nog steeds langer dan 2 jaar zijn. Alleen wanneer een substantieel deel van de doelgroep bereikt wordt, mag worden verwacht dat het programma ook zijn doel haalt (gezondheidswinst door een bevolkingsonderzoek) en kosteneffectief is. Behalve dat deze indicator iets zegt over de effectiviteit van het bevolkingsonderzoek, geeft het een indicatie van de mate van acceptatie van de procedure bij de doelgroep. |
| Toelichting bij de referentiewaarde | De referentiewaarde is de 'acceptabele waarde' die door het EU (Europese unie)-rapport 'Against cancer - Cancer Screening in the European Union (2017)' wordt gehanteerd. Voor borstkanker is dit 70%. |
- S. Brukx (RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
- R. Gijsen (RIVM)
- C. Hendriks (RIVM)