Verdeling van ziektelast over ziektegroepen 2018
Sla de grafiek Verdeling van ziektelast over ziektegroepen 2018 over en ga naar de datatabelBron: Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV)
a) nieuwvormingen: kwaadaardige tumoren (kanker) en goedaardige tumoren (ICD-10 (International Classification of Diseases, tenth revision)-codes C00-D48)
b) perinataal: voor aandoeningen in de perinatale periode ontbreken gegevens over ziektejaarequivalenten (YLD (Year(s) lived with disability)) , waardoor het aantal DALY (Disability Adjusted Life Years. Maat voor ziektelast ('burden of disease') in een populatie; opgebouwd uit het aantal verloren levensjaren (door vroegtijdige sterfte), en het aantal jaren geleefd met gezondheidsproblemen (bijvoorbeeld een ziekte), gewogen voor de ernst hiervan …)’s uitsluitend is gebaseerd op verloren levensjaren
c) symptomen: symptomen, afwijkende klinische bevindingen en laboratoriumuitslagen, niet elders geclassificeerd (ICD-10-codes R00-R99)
Meeste ziektelast door nieuwvormingen en hart- en vaatziekten
De meeste ziektelast (De ziektelast wordt uitgedrukt in Disability Adjusted Life Years (DALY) en is opgebouwd uit het aantal verloren levensjaren (door vroegtijdige sterfte), en het aantal jaren geleefd met gezondheidsproblemen (bijvoorbeeld een ziekte), gewogen voor de ernst hiervan (ziektejaarequivalenten).) (uitgedrukt in DALY (Disability Adjusted Life Years. Maat voor ziektelast ('burden of disease') in een populatie; opgebouwd uit het aantal verloren levensjaren (door vroegtijdige sterfte), en het aantal jaren geleefd met gezondheidsproblemen (bijvoorbeeld een ziekte), gewogen voor de ernst hiervan …)'s) is in Nederland toe te schrijven aan de ziektegroepen nieuwvormingen (kwaadaardige tumoren (kanker) en goedaardige tumoren) en hart- en vaatziekten. Ook aandoeningen van het bewegingsstelsel en psychische stoornissen leiden tot veel ziektelast. De DALY is een samengestelde maat voor gezondheidsverlies en is opgebouwd uit twee componenten: de jaren verloren door vroegtijdige sterfte (verloren levensjaren; YLL (Year(s) of life lost)) en de jaren geleefd met ziekte, rekening houdend met de ernst van de ziekte (ziektejaarequivalenten; YLD (Year(s) lived with disability)).
- Nieuwvormingen zijn verantwoordelijk voor het grootste verlies aan levensjaren door vroegtijdige sterfte (YLL), op enige afstand gevolg door hart- en vaatziekten.
- Aandoeningen van het bewegingsstelsel, psychische stoornissen en hart- en vaatziekten zorgen voor het grootste verlies aan ziektejaarequivalenten (YLD).
Meer informatie
- Ziektelast in 2018 (in absolute aantallen) (ODS; 29 KB)
- Methoden: berekening ziektelast
- Methoden: berekening verloren levensjaren
- Hilderink et al. 2020Hilderink, H.B.M., Plasmans, MH. D., Poos, M. J. J. C., Eysink, PE. D., Gijsen, R, Dutch DALYs, current and future burden of disease in the NetherlandsAbstractBackgroundMethodsResultsConclusions (2020); Hilderink et al. 2016Hilderink, H.B.M., Plasmans, MH. D., Snijders, B.E., Boshuizen, H. C., Poos, M. J. J. C., van Gool, C. H., Accounting for multimorbidity can affect the estimation of the Burden of Disease: a comparison of approaches (2016)
Coronaire hartziekten en beroerte veroorzaken meeste ziektelast
Van een selectie van 75 aandoeningen waarvoor de ziektelast (De ziektelast wordt uitgedrukt in Disability Adjusted Life Years (DALY) en is opgebouwd uit het aantal verloren levensjaren (door vroegtijdige sterfte), en het aantal jaren geleefd met gezondheidsproblemen (bijvoorbeeld een ziekte), gewogen voor de ernst hiervan (ziektejaarequivalenten).) in DALY (Disability Adjusted Life Years. Maat voor ziektelast ('burden of disease') in een populatie; opgebouwd uit het aantal verloren levensjaren (door vroegtijdige sterfte), en het aantal jaren geleefd met gezondheidsproblemen (bijvoorbeeld een ziekte), gewogen voor de ernst hiervan …)'s is berekend, veroorzaken coronaire hartziekten en beroerte de meeste ziektelast in DALY's in Nederland.
- Longkanker, dementie, coronaire hartziekten, beroerte en COPD (Chronic obstructive pulmonary disease (Chronische obstructieve longziekten)) zijn verantwoordelijk voor relatief veel verloren levensjaren door vroegtijdige sterfte (YLL (Year(s) of life lost)).
- Coronaire hartziekten, beroerte, artrose en nek- en rugklachten zorgen voor een relatief groot verlies aan ziektejaarequivalenten (YLD (Year(s) lived with disability)).
Gegevens gebaseerd op een selectie van aandoeningen
In de tabel is de top tien van aandoeningen met de grootste ziektelast in Nederland in 2018 weergegeven. Het betreft de top tien van een selectie van in totaal 75 aandoeningen waarvoor de ziektelast in DALY's is berekend. Welke dat zijn, is te vinden in het bestand 'Ziektelast in 2018' dat hieronder is te downloaden.
Tabel: Top 10 aandoeningen met meeste ziektelast in Nederland 2018. Ziektelast per aandoening, als percentage van totale ziektelast in Nederland
Aandoeningen |
Ziektelast |
Verloren |
Ziektejaar- |
---|---|---|---|
Coronaire hartziekten |
5,3 |
5,1 |
5,3 |
Beroerte |
4,8 |
4,6 |
4,9 |
Diabetes mellitus |
3,9 |
1,6 |
5,1 |
COPD |
3,6 |
4,3 |
3,3 |
Longkanker |
3,2 |
8,9 |
0,2 |
Perifere artrose |
3,2 |
0,1 |
4,9 |
Privé-, arbeids- |
3,2 |
2,8 |
3,4 |
Dementie |
3,2 |
5,9 |
1,7 |
Nek- en rugklachten |
3,1 |
0,1 |
4,8 |
Angststoornissen |
2,5 |
0,0 |
3,8 |
Bron: Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV)
- De gepresenteerde top tien is gebaseerd op een selectie van 75 aandoeningen waarvoor de ziektelast in DALY's is berekend (zie tekst). De in de tabel weergegeven percentages per aandoening zijn de percentages van respectievelijk de totale ziektelast (in DALY's), het totale aantal verloren levensjaren (YLL's ) en het totale aantal ziektejaarequivalenten (YLD's ) geschat voor alle aandoeningen in Nederland in 2018.
Meer informatie
- Ziektelast in 2018 (in absolute aantallen) (ODS; 29 KB)
- Ranglijst ziekten op basis van ziektelast (in DALY's)
- Methoden: berekening ziektelast
- Methoden: berekening verloren levensjaren
- Hilderink et al. 2020Hilderink, H.B.M., Plasmans, MH. D., Poos, M. J. J. C., Eysink, PE. D., Gijsen, R, Dutch DALYs, current and future burden of disease in the NetherlandsAbstractBackgroundMethodsResultsConclusions (2020); Hilderink et al. 2016Hilderink, H.B.M., Plasmans, MH. D., Snijders, B.E., Boshuizen, H. C., Poos, M. J. J. C., van Gool, C. H., Accounting for multimorbidity can affect the estimation of the Burden of Disease: a comparison of approaches (2016)