Bijna 397.000 mensen in zorg met constitutioneel eczeem

In 2021 waren er naar schatting 396.700 mensen met constitutioneel eczeem die voor deze klacht zorg hebben gehad van de huisarts of waarvan de huisarts wist dat de patiënt zorg ontving in de tweede lijn (zorgprevalentie): 177.300 mannen en 219.300 vrouwen. Dit komt overeen met 20,3 per 1.000 mannen en 24,9 per 1.000 vrouwen. Jonge kinderen komen het meest op consult bij de huisarts voor constitutioneel eczeem.

Constitutioneel eczeem als chronische aandoening

Voor constitutioneel eczeem wordt hier de zorgprevalentie gepresenteerd. Volgens de algemeen gehanteerde methode waarmee morbiditeit geschat wordt op basis van huisartsenregistraties, is constitutioneel eczeem een chronische aandoening (als je de ziekte eenmaal hebt, dan blijf je altijd patiënt). Via deze methode wordt de jaarprevalentie Het aantal personen dat een bepaalde ziekte heeft gehad gedurende een bepaald jaar. (Het aantal personen dat een bepaalde ziekte heeft gehad gedurende een bepaald jaar.) geschat op 2.355.900 personen in 2021. Dit zijn alle mensen die bij de huisarts bekend zijn met de ziekte constitutioneel eczeem, ongeacht of ze daarvoor in 2021 zijn behandeld. Hierbij worden in principe alle kinderen die als baby constitutioneel eczeem hebben gehad blijvend als patiënt gezien, terwijl bekend is dat de diagnose constitutioneel eczeem op jonge leeftijd lastig te stellen is en mogelijk een deel van deze kinderen er overheen groeit. Daarnaast kunnen mensen die lang geleden voor constitutioneel eczeem zijn behandeld en daarvoor nu niet meer onder behandeling zijn, niet meer als zodanig in het systeem zitten.

Bijna 150.000 nieuwe patiënten met constitutioneel eczeem in 2021

In 2021 kregen naar schatting 147.600 nieuwe patiënten de diagnose constitutioneel eczeem bij de huisarts: 68.100 mannen en 79.500 vrouwen. Dit komt overeen met 7,8 nieuwe gevallen per 1.000 mannen en 9,0 per 1.000 vrouwen. Het aantal nieuwe patiënten met constitutioneel eczeem is het hoogst bij jonge kinderen. Bij hen is het aantal nieuwe gevallen voor jongens iets hoger dan voor meisjes. Daarna draait dit om en is het aantal nieuwe gevallen hoger voor meisjes dan voor jongens. Boven de 55 jaar zijn de verschillen tussen mannen en vrouwen nog maar klein.

Aantal nieuwe diagnoses constitutioneel eczeem gedaald

Het aantal door de huisarts nieuw gediagnosticeerde gevallen van constitutioneel eczeem is in de periode 2011-2021 gedaald, voor zowel mannen als vrouwen. Deze trend is gecorrigeerd voor veranderingen in de omvang en leeftijdsopbouw van de bevolking (standaardisatie).
Ook het per jaar geschatte en ongecorrigeerde aantal nieuw gediagnosticeerde gevallen van constitutioneel eczeem is afgenomen. Voor mannen nam dit aantal af van 88.100 in 2011 naar 68.100 in 2021. Voor vrouwen is dit aantal afgenomen van 102.200 in 2011 naar 79.500 in 2021 (absolute aantallen zichtbaar in de tabelweergave).

Geen eenduidige trend in prevalentie constitutioneel eczeem

De trend in de zorgprevalentie van constitutioneel eczeem laat een schommelend patroon zien over de periode 2011-2021. Het betreft hier het aantal mensen dat voor deze klacht zorg heeft gehad van de huisarts of waarvan de huisarts wist dat de patiënt zorg ontving in de tweede lijn. Deze trend is gecorrigeerd voor veranderingen in de omvang en leeftijdsopbouw van de bevolking (standaardisatie).
Het per jaar geschatte en ongecorrigeerde aantal mensen dat zorg heeft ontvangen voor constitutioneel eczeem is voor mannen toegenomen van 176.400 in 2011 naar 177.300 in 2021. Voor vrouwen is dit aantal toegenomen van 204.500 in 2011 naar 219.3000 in 2021 (absolute aantallen zichtbaar in de tabelweergave).

Mogelijk lagere aantallen in 2020 en 2021 door COVID-19

In de jaren 2020 en 2021 zijn de cijfers over door huisartsen geregistreerde klachten en aandoeningen beïnvloed door de COVID-19-uitbraak en de daarvoor genomen landelijke maatregelen. Ook zijn de jaarcijfers mogelijk beïnvloed door de uitgestelde zorg in ziekenhuizen. In 2020 was het aantal nieuw geregistreerde gevallen en/of de prevalentie Het aantal gevallen of personen met een bepaalde ziekte op een bepaald moment (punt-prevalentie), ooit in het leven (lifetime prevalentie) of in een bepaalde periode, bijvoorbeeld per jaar (periode-prevalentie), absoluut of relatief. (Het aantal gevallen of personen met een bepaalde ziekte op een bepaald moment (punt-prevalentie), ooit in het leven (lifetime prevalentie) of in een bepaalde periode, bijvoorbeeld per jaar (periode-prevalentie), absoluut of relatief.) van een groot aantal klachten en aandoeningen afgenomen ten opzichte van het jaar 2019. Het is niet te achterhalen of deze klachten en aandoeningen daadwerkelijk minder voorkwamen in 2020 of dat de huisartsenpraktijk minder voor deze klachten werd bezocht (Nielen et al. 2021Nielen, M., Weesie, Davids, Winckers, M., Korteweg, Urbanus, de Leeuw, van Dijk, Korevaar, J., Hasselaar, J., Hek, K., Zorg door de huisarts. Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn: jaarcijfers 2020 en trendcijfers 2016-2020, Utrecht (2021)). Het totaal aantal ziekteregistraties lag in 2021, na een daling in 2020, weer op hetzelfde niveau als in 2019. Dit wijst erop dat de COVID-19-uitbraak minder invloed heeft gehad op de cijfers van 2021 (Heins et al. 2022Heins, M., Weesie, Davids, Winckers, M., Korteweg, de Leeuw, Urbanus, van Dijk, Korevaar, J., Hasselaar, J., Hek, K., Zorg door de huisarts. Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn: jaarcijfers 2021 en trendcijfers 2017-2021, Utrecht (2022)).