Deelname aan bevolkingsonderzoek 54,8% in 2021

In 2021 zijn 1.014.507 vrouwen uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. Een volledige screeningsronde duurt vijf jaar en deelname wordt op drie momenten gepeild (15, 27 en 60 maanden na aanvang van het uitnodigingsjaar). Op 1 april 2022 (15 maanden na aanvang van het uitnodigingsjaar 2021) hebben 555.515 vrouwen (54,8%) deelgenomen aan het bevolkingsonderzoek. Van de deelnemers nam 22,1% deel door middel van een zelfafnameset.
Voor de jaren 2017-2020 blijkt de deelnamegraad op peildatum 27 maanden  5 tot 10% hoger te liggen dan op peildatum 15 maanden. 

Beschermingsgraad 71,7% in 2021

De beschermingsgraad bedroeg  71,7% in 2021. De beschermingsgraad (ook wel het vijfjaarsbereik genoemd) is het percentage vrouwen in de leeftijd van 30 tot en met 64 jaar (screeningsleeftijdsgroep) dat in de vijf jaar voorafgaand aan het meetmoment (binnen of buiten het bevolkingsonderzoek) minimaal één uitstrijkje heeft laten maken of minimaal één hrHPV Hoogrisico-typen Humaan Papillomavirus (Hoogrisico-typen Humaan Papillomavirus)-test heeft ondergaan. Het vijfjaarsbereik is in de periode 2017-2021 afgenomen. In 2020 was sprake van de grootste afname. In dat jaar zijn er door het tijdelijk stilleggen van het bevolkingsonderzoek in verband met de COVID-19-uitbraak minder vrouwen uitgenodigd en hebben er minder vrouwen deelgenomen.


Bij ruim 1% deelnemers (voorstadium) baarmoederhalskanker vastgesteld

In 2021 hebben in totaal 555.515 vrouwen deelgenomen aan het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. Dit komt overeen met 54,8% van de in dat jaar uitgenodigde vrouwen.  Van de uitgenodigde vrouwen nam 42,7% deel door middel van een uitstrijkje en 12,1% door middel van een zelfafnameset. Bij 9,5% van de deelnemers werd hoog risico Humaan Papilloma Virus Infectieus organisme; veel kleiner dan de kleinste bekende bacteriën. (Infectieus organisme; veel kleiner dan de kleinste bekende bacteriën.) (hrHPV Hoogrisico-typen Humaan Papillomavirus (Hoogrisico-typen Humaan Papillomavirus)) gevonden en 2,7% van de deelnemers werd direct doorverwezen naar de gynaecoloog voor diagnostisch onderzoek. Bij 6.246 vrouwen werd de diagnose gesteld van (een voorstadium van) baarmoederhalskanker (CIN Cervicale intra-epitheliale neoplasie (voorstadium van kanker) (Cervicale intra-epitheliale neoplasie (voorstadium van kanker)) 2+). Dit komt overeen met 1,1% van de deelnemers aan het bevolkingsonderzoek. 

Tabel: Resultaten bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker 2021
  Aantal Percentage
Totaal uitgenodigd 1.014.507  
Deelgenomen 555.515 54,8% van uitgenodigd
  • uitstrijkje
433.018 42,7% van uitgenodigd
  • zelfafname
122.497 12,1% van uitgenodigd
hrHPV positief 52.915 9,5% van deelnemers
Verwezen voor diagnostiek 14.973 2,7% van deelnemers
Diagnose CIN 2+ 6.246 1,1% van deelnemers
  • CIN 2+: (pre-)maligniteit / (voorstadium) baarmoederhalskanker

  • M.P.H. Koster (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
  • A.M. Gommer, red. (RIVM)