Methoden trends reumatoïde artritis
Standaardisatie
De omvang en de leeftijdsverdeling van de bevolking veranderen in de loop van de tijd. Om ziekte- en sterftecijfers van opeenvolgende jaren met elkaar te kunnen vergelijken, moet hiermee rekening worden gehouden. Daarom zijn trends in de tijd gecorrigeerd voor deze veranderingen in de bevolking. Daarbij is uitgegaan van de bevolkingsomvang en de leeftijdsverdeling in een gekozen standaardjaar/-populatie. Dit wordt standaardisatie genoemd.
Indexatie
Bij de weergave van trends in grafieken is gebruikgemaakt van indexatie. Hierbij zijn de cijfers van opeenvolgende jaren weergeven ten opzichte van een gekozen basisjaar. De waarde van het basisjaar is gelijkgesteld aan 100. Bij een dergelijke weergave zijn de trends van verschillende cijferreeksen (bijvoorbeeld mannen en vrouwen) beter te vergelijken en is een percentuele toename of afname eenvoudig af te lezen.
Analyse van trends in de prevalentie
Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) heeft over de periode 2001-2011 een analyse gemaakt van de trend in het aantal personen met [ziekte]. Deze totale trend is opgebouwd uit het effect van demografische en epidemiologische ontwikkelingen.
De totale trend in de prevalentie (Het aantal gevallen of personen met een bepaalde ziekte op een bepaald moment (punt-prevalentie), ooit in het leven (lifetime prevalentie) of in een bepaalde periode, bijvoorbeeld per jaar (periode-prevalentie), absoluut of relatief.) (uitgedrukt in het absolute aantal personen met een ziekte) is als volgt vastgesteld:
Stap 1: Berekening van het effect van demografische ontwikkelingen
Op basis van de relatieve prevalentie (aantal personen met de ziekte per 1.000 personen in de bevolking) naar leeftijd en geslacht in 2011 en de absolute bevolkingsaantallen naar leeftijd en geslacht in 2011 is de prevalentie in 2011 berekend. Vervolgens is de prevalentie in 2001 berekend op basis van de relatieve prevalentie naar leeftijd en geslacht in 2011 en de absolute bevolkingsaantallen naar leeftijd en geslacht in 2001. Het verschil in de berekende prevalentie in 2011 en 2001 wordt gezien als het effect van demografische ontwikkelingen.
Stap 2: Berekening van het effect van epidemiologische ontwikkelingen
De prevalentie in de jaren 2001-2011 is gestandaardiseerd, wat wil zeggen dat is gecorrigeerd voor demografische ontwikkelingen. Vervolgens is met behulp van een lineaire regressieanalyse de grootte van de verandering in de gestandaardiseerde prevalentie over de periode 2001-2011 berekend en is vastgesteld of er sprake is van een significante trend (P<0,05).
Stap 3: Berekening van de totale trend in prevalentie
Indien de trend als gevolg van epidemiologische ontwikkelingen significant is, wordt de totale trend berekend door de trend als gevolg van demografische ontwikkelingen en de trend als gevolg van epidemiologische ontwikkelingen te combineren. Indien de trend als gevolg van epidemiologische ontwikkelingen niet significant is, is de totale trend gelijkgesteld aan de trend als gevolg van demografische ontwikkelingen.
- demografische ontwikkelingen: veranderingen in de omvang en leeftijdsopbouw van de bevolking;
- epidemiologische ontwikkelingen: overige ontwikkelingen die van invloed zijn op de trend. Voorbeelden zijn: afgenomen blootstelling aan risicofactoren, actievere opsporing door huisartsen en een toename in overleving.