Meer jongeren dan ouderen hebben risicovolle seks
In 2024 liep 4,8% van de Nederlanders van 16 jaar en ouder (mannen: 5,4%; vrouwen: 4,2%) risico op soa (Seksueel overdraagbare aandoeningen) en/of hiv (Human immunodeficiency virus (Humane Immunodeficiëntievirus)) tijdens het laatste sekscontact. Zij hadden geslachtsgemeenschap of anale seks zonder condoom met een partner waarmee ze geen vaste relatie hadden. Dit percentage is het hoogst bij de leeftijdscategorie 16 tot en met 29 jaar. Van deze groep loopt 11,9% risico.
Trend risicovolle seks 2014-2023
Sla de grafiek Trend risicovolle seks 2014-2023 over en ga naar de datatabelBron: Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor, CBS i.s.m. RIVM, Rutgers en Soa Aids Nederland
- * De gegevens zijn gestandaardiseerd (gestand.) naar de Nederlandse bevolking van 2023 en getoetst.
- De dataverzameling van de Gezondheidsenquête was in 2020 en 2021 verstoord door de Covid-19-pandemie. Ook hebben de pandemie en de bijbehorende maatregelen mogelijk de leefstijl van de respondenten beïnvloed. Zie de verantwoording voor meer informatie.
Risicovolle seks licht toegenomen in afgelopen 9 jaar
Tussen 2014 en 2023 is het aantal mensen (16 jaar en ouder) dat in het afgelopen jaar risicovolle seks had licht toegenomen. Zij hadden geslachtsgemeenschap of anale seks zonder condoom met een partner waarmee ze geen vaste relatie hadden. Deze toename in risicovolle seks is significant bij de totale groep en bij mannen, maar niet bij vrouwen afzonderlijk.
Het percentage vrouwen dat risico loopt op een onbedoelde zwangerschap is het laagst bij vrouwen onder de 30
Van de 16- tot en met 49-jarige vrouwen liep 6,3% in 2024 risico op een onbedoelde zwangerschap (afgelopen 12 maanden seksueel actief, gebruiken geen anticonceptie, zijn niet zwanger en/of hebben geen kinderwens). Voor de 16- tot en met 29-jarige vrouwen was dit percentage lager (4,1%) dan voor de groep vrouwen van 30 tot met 49 jaar (7,9%). Overigens kunnen ook vrouwen die anticonceptie gebruiken risico lopen op een onbedoelde zwangerschap doordat er iets mis gaat in het gebruik. Zie ook: Zwangerschapsafbreking naar leeftijd.
Condoomgebruik jongeren 2021
Sla de grafiek Condoomgebruik jongeren 2021 over en ga naar de datatabelBron: HBSC-Nederland/Leefstijlmonitor, UU, Trimbos-instituut en SCP i.s.m. RIVM
- Percentage condoomgebruik tijdens laatste keer geslachtsgemeenschap van degenen die ooit geslachtsgemeenschap hebben gehad.
- Cijfers van 12-jarigen ontbreken omdat het percentage dat ooit geslachtsgemeenschap heeft gehad te klein is.
- De HBSC (Health Behaviour in School-aged Children)-studie is uitgevoerd in het najaar van 2021. Corona en de coronamaatregelen hebben mogelijk de leefstijl van scholieren beïnvloed.
Condoomgebruik hoger bij jongens dan bij meisjes
Van de jongens van 12 tot en met 16 jaar die ooit geslachtsgemeenschap hebben gehad, gebruikte ruim 60% de laatste keer een condoom. Bij de meisjes was dat een lager percentage, namelijk 48%. Onder 13-jarigen was het condoomgebruik tijdens de laatste geslachtsgemeenschap het laagst (48%) vergeleken met oudere scholieren. Condooms beschermen tegen soa (Seksueel overdraagbare aandoeningen) en een zwangerschap.
- T.C.H. Hazekamp, red. (RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
- M.H.D. Plasmans (RIVM)
- E.M. Zantinge, red. (RIVM)