Seksueel risicogedrag kan gezondheid negatief beïnvloeden

Seksueel risicogedrag Het hebben van onbeschermde geslachtsgemeenschap (zonder condoom) met seksueel ervaren personen en/of met personen die intraveneus drugs gebruik(t)en. (Het hebben van onbeschermde geslachtsgemeenschap (zonder condoom) met seksueel ervaren personen en/of met personen die intraveneus drugs gebruik(t)en.) kan de gezondheid en het welzijn van mensen op verschillende manieren beïnvloeden. Ten eerste vergroot het de kans op seksueel overdraagbare aandoeningen (soa). Bovendien kunnen mensen door onveilig vrijen besmet raken met het humaan papillomavirus, dat een bepalende factor is voor het ontstaan van baarmoederhalskanker. Daarnaast kan onveilig seksueel gedrag leiden tot een ongeplande of ongewenste zwangerschap. 


In totaal ruim 31 duizend zwangerschapsafbrekingen

In 2021 werden in Nederland in totaal 31.049 zwangerschapsafbrekingen (abortussen) uitgevoerd (niet in grafiek). Van het totaal aantal behandelingen, werd 9,5% uitgevoerd bij vrouwen die in het buitenland wonen en voor een zwangerschapsafbreking naar Nederland kwamen. Het abortuscijfer (aantal zwangerschapsafbrekingen per 1.000 in Nederland wonende vrouwen van 15 tot en met 44 jaar) was 8,7 (IGJ 2022IGJ, Jaarrapportage 2021 Wet afbreking zwangerschap (Wafz), Utrecht (2022)). Het abortuscijfer is het hoogst onder 25- tot en met 29-jarigen en daalt vanaf die leeftijdsgroep met de leeftijd.

Ruim 2.300 zwangerschapsafbrekingen bij tieners

In totaal zijn er 2.383 zwangerschappen bij tieners afgebroken. Van de tieners die een abortus hebben laten doen is de meerderheid 15 tot en met 19 jaar; slechts 4,4% is jonger dan 15 jaar (IGJ 2022IGJ, Jaarrapportage 2021 Wet afbreking zwangerschap (Wafz), Utrecht (2022)). 


Trend aantal zwangerschapsafbrekingen

Sla de grafiek Zwangerschapsafbrekingen 1990-2021 over en ga naar de datatabel

Bron: Abortusregistratie Nederland

  • Gebaseerd op het aantal vrouwen 15-44 jaar volgens opgave Centraal Bureau voor de statistiek (van 1990 t/m 1995 gemiddeld over het jaar; van 1996 t/m 2009 op basis van peildatum 1 januari van het betreffende jaar, vanaf 2010 gemiddeld over het jaar).
  • 2010: Gebaseerd op geschatte gegevens

Aantal zwangerschapsafbrekingen sinds 2012 rond de 30.000

Tot 1997 daalde het totale aantal zwangerschapsafbrekingen (abortussen) in Nederland. Het gaat daarbij zowel om vrouwen die in Nederland wonen als in het buitenland. Na een stijging van enkele jaren, bleef het totaal aantal daarna geruime tijd relatief stabiel met ongeveer 33.000 per jaar. Vanaf 2011 is het aantal zwangerschapsafbrekingen rond de 30.000 per jaar.  In 2021, tijdens het tweede jaar van de corona pandemie, werden 31.049 zwangerschapsafbrekingen uitgevoerd. Dat zijn er 315 minder dan in 2020. Het aantal in het buitenland wonende vrouwen dat in Nederland een zwangerschapsonderbreking ondergaat neemt gedurende de hele periode van 1990 tot en met 2021 af (IGJ 2022IGJ, Jaarrapportage 2021 Wet afbreking zwangerschap (Wafz), Utrecht (2022)).

Abortuscijfer sinds 2002 stabiel

Ondanks de schommelingen in het aantal zwangerschapsafbrekingen, is het abortuscijfer (het aantal zwangerschapsafbrekingen per 1.000 vrouwen van 15 tot en met 44 jaar) van in Nederland wonende vrouwen sinds 2002 redelijk stabiel tussen de 8,5 en 8,9. Dit komt doordat ook het aantal vrouwen in de vruchtbare leeftijd (15 tot en met 44 jaar) daalt (IGJ 2022IGJ, Jaarrapportage 2021 Wet afbreking zwangerschap (Wafz), Utrecht (2022)).


  • H. de Graaf (Rutgers WPF)
  • C. M. Deuning, red. (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
  • E.M. Zantinge, red. (RIVM)