Internationale vergelijking alcoholgebruik

Sla de grafiek Alcoholgebruik 2019 over en ga naar de datatabel

Bron: WHO European Health for All Database (WHO-HFA), 2023

  • Het betreft de indicator : "Alcohol, recorded per capita (15+) consumption (in litres of pure alcohol)"

Alcoholgebruik in Nederland ligt onder het EU-gemiddelde

Alcoholconsumptie per hoofd van de bevolking ligt in Nederland onder het gemiddelde van de Europese Unie. Sommige cijfers in Europa worden vertekend door alcoholtoerisme. In Noord-Europese landen speelt dit verschijnsel door de lage accijnzen in bijvoorbeeld Estland en Letland en de hoge accijnzen in Finland. Ook in Luxemburg valt het cijfer voor alcoholconsumptie hoger uit door de verkoop van alcohol aan Belgen, Fransen en Duitsers van over de grens, vanwege de lagere belastingen in Luxemburg. 

Alcoholconsumptie afgeleid van productie, import, export en verkoopcijfers

Bij deze internationale vergelijking is alcoholconsumptie afgeleid van productie, import, export en verkoopcijfers die via accijnsgegevens zijn verkregen. Het gaat hier om het aantal liters pure alcohol per persoon (15 jaar en ouder) per jaar. Voor de internationale vergelijkbaarheid van de alcoholconsumptie zijn dranken zoals bier, wijn en sterke drank omgerekend naar liters pure alcohol.


Internationale vergelijking binge drinken

Sla de grafiek Minstens eens per maand binge drinken 2019 over en ga naar de datatabel

Bron: Eurostat-EHIS (data code: HLTH_EHIS_AL3E)

  • De term "binge drinken" verschilt hier iets van de definitie die in de HBSC Health Behaviour in School-aged Children (Health Behaviour in School-aged Children)-studie wordt gebruikt en is hier gebaseerd op de indicator "zwaar episodisch drinken" (in het Engels 'heavy episodic drinking'): in de twaalf maanden voorafgaand aan de enquête ten minste één keer per maand zes of meer alcoholische dranken consumeren tijdens één gelegenheid.
    In de HBSC-studie betekent binge drinken Het drinken van 5 glazen alcohol of meer bij één gelegenheid (Het drinken van 5 glazen alcohol of meer bij één gelegenheid): afgelopen maand één keer of vaker vijf glazen of meer tijdens één gelegenheid gedronken. Zie ook: alcoholgebruik jongeren.

Nederland neemt middenpositie in met binge drinken

De grafiek toont het percentage personen van 15 jaar en ouder dat alcohol drinkt en dat in 2019 aangaf in de twaalf maanden voorafgaand aan de enquête minstens één keer per maand 6 glazen of meer per gelegenheid te hebben gedronken (binge drinken). Nederland neemt hier met 19,2% een middenpositie in. Bijna één op de vijf Europeanen die alcohol dronken, dronk in 2019 minstens één keer per maand 6 glazen of meer tijdens één gelegenheid. Dit percentage varieerde sterk tussen de EU Europese unie (Europese unie)-lidstaten, van 3,5% in Cyprus tot meer dan 30% in Duitsland (30,4%), Luxemburg (34,3%), Roemenië (35,0%), en piekte met 37,8% in Denemarken.

Mannen binge drinken vaker dan vrouwen

In alle EU-landen rapporteerden meer mannen dan vrouwen dat ze minstens één keer per maand binge drinken. Gemiddeld was het percentage voor mannen 2,3 keer hoger dan dat voor vrouwen (26,3% voor mannen en 11,4% voor vrouwen). De verschillen tussen mannen en vrouwen zijn het grootst in Roemenië (35,1 procentpunten verschil), Luxemburg (22,1 procentpunten verschil) en Denemarken (21,4 procentpunten verschil). In Nederland is het verschil tussen mannen en vrouwen aanzienlijk kleiner, namelijk 11 procentpunten. 


Nederlandse jongeren drinken vaker dan gemiddeld alcohol

Op de maat “minstens tien keer alcohol drinken in de maand voorafgaand aan de peiling” stond Nederland in 2019 op de tiende plek van EU Europese unie (Europese unie)-landen die deelnemen aan de ESPAD-studie (ESPAD-Group 2020ESPAD-Group, ESPAD Report 2019 — Results from the European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs, Luxembourg (2020)). Met 8,1% scoorden Nederlandse scholieren boven het ESPAD-gemiddelde (6,6%). Wel daalde dit percentage voor Nederland van 25% in 2003 naar 8,1% in 2019. Deze cijfers zijn afkomstig van de ESPAD-studie, het European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs.


Recent dronkenschap onder Nederlandse jongeren iets boven gemiddeld

Nederlandse jongeren gaven iets vaker dan gemiddeld aan de afgelopen maand minimaal één keer dronken te zijn geweest. Nederland stond hiermee in 2019 op de achtste plek van EU Europese unie (Europese unie)-landen in de ESPAD-studie, het European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs. Met ongeveer 15% scoorden Nederlandse scholieren net boven het gemiddelde voor 34 Europese landen (14%) (ESPAD-Group 2020ESPAD-Group, ESPAD Report 2019 — Results from the European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs, Luxembourg (2020)). Met de hoeveelheid (pure) alcohol per drinkgelegenheid scoort Nederland hoog, namelijk 6,6 centiliter. Gemiddeld was dit 4,6 centiliter. Denemarken spant hier de kroon met 8,8 centiliter (ESPAD-Group 2020ESPAD-Group, ESPAD Report 2019 — Results from the European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs, Luxembourg (2020)). Deze totale hoeveelheid alcohol per drinkgelegenheid wordt geschat aan de hand van de zelfgerapporteerde hoeveelheid die de jongeren dronken, rekeninghoudend met het type alcohol (bier, wijn, cider of sterke drank).


  • E.A. van der Wilk (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
  • M. Harbers, red. (RIVM)