Preventie en terugdringen van eenzaamheid vergt maatwerk

Er zijn verschillende vormen van eenzaamheid en eenzaamheid verschilt van mens tot mens. Inzicht in (de oorzaak van) het probleem vergroot de kans om het te kunnen oplossen of te verminderen. Dat maakt eenzaamheid tegengaan maatwerk. Zie Oorzaken van eenzaamheid.

Programma Eén tegen eenzaamheid beoogt eenzaamheid in Nederland te verminderen

Eén tegen eenzaamheidis het actieprogramma van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om eenzaamheid in Nederland te verminderen. Maatschappelijke organisaties, gemeenten, bedrijven, ondernemers en de Rijksoverheid werken vanuit landelijke en lokale coalities samen aan drie actielijnen:

• Meer bewustwording in de samenleving over eenzaamheid;
• Meer maatschappelijk initiatief tegen eenzaamheid;
• In alle gemeenten een lokale aanpak tegen eenzaamheid.

Daarnaast stimuleert het actieprogramma wetenschappelijk onderzoek zodat meer bekend wordt over welke aanpak en interventies werken om eenzaamheid te verminderen. Jaarlijks wordt ook de Week tegen Eenzaamheid georganiseerd. Door het hele land is er dan extra aandacht voor het thema eenzaamheid.

Gemeenten hebben verantwoordelijkheid vanuit Wmo en Wpg

Vanuit de doelen van de Wet maatschappelijke ondersteuning (bevorderen van zelfredzaamheid en participatie van burgers) en de Wet publieke gezondheid (voorkómen van gezondheidsproblemen) hebben gemeenten de taak om aandacht te geven aan het vroegtijdig signaleren, voorkómen en verminderen van eenzaamheid. Rotterdam en Amsterdam zijn voorbeelden van gemeenten die aandacht geven aan het onderwerp eenzaamheid en werken aan een systematische aanpak (zie ook: Voorbeelden lokale aanpak). Gemeenten kunnen zich hierbij laten adviseren vanuit het actieprogramma Eén tegen eenzaamheid.

Professionals én vrijwilligers spelen belangrijke rol bij verminderen eenzaamheid

Professionals uit het sociale domein (maatschappelijk werker, sociale wijkteams) en uit het gezondheidsdomein (huisarts, praktijkondersteuner, wijkverpleegkundige) spelen een belangrijke rol bij het signaleren, ondersteunen of doorverwijzen naar passende vormen van ondersteuning of professionele hulpverlening. Vrijwilligers begeleiden in de praktijk vaak eenzame mensen bij het aangaan van nieuwe contacten of het verbeteren van bestaande sociale relaties, en bij het vinden van zinvolle bezigheden.