Tuberculose in Nederland neemt iets toe

In 2024 waren er 768 meldingen van tuberculose Tuberculose is een meldingsplichtige infectieziekte die door een bacterie wordt veroorzaakt. Tuberculose kan besmettelijk zijn, bijvoorbeeld als het in de longen zit, maar dat hoeft niet. (Tuberculose is een meldingsplichtige infectieziekte die door een bacterie wordt veroorzaakt. Tuberculose kan besmettelijk zijn, bijvoorbeeld als het in de longen zit, maar dat hoeft niet. ) (tbc) in Nederland. Dit zijn er 65 meer dan in 2023 (703). Het aantal gemelde tbc-patiënten per 100.000 inwoners was in 2024 het hoogst in zuidoost Groningen, waar in Ter Apel het grootste aanmeldcentrum voor asielzoekers in Nederland is gevestigd. Het aantal meldingen van tuberculose in Nederland in 2024 is hoger dan in de jaren tijdens de coronapandemie (gemiddeld 643), en op hetzelfde niveau als in de jaren voor de pandemie (gemiddeld 777) (RIVM, 2025 RIVM, Kerncijfers tuberculose 2024, Bilthoven (2025) (RIVM, Kerncijfers tuberculose 2024, Bilthoven (2025)) ). 

Het voorkomen van tuberculose verschilt per migratieachtergrond

Tuberculose is een meldingsplichtige infectieziekte en wordt veroorzaakt door een bacterie. Mensen kunnen de bacterie lang bij zich dragen zonder er ziek van te worden (tbc Tuberculose (Tuberculose)-infectie). Later kan de ziekte alsnog optreden. Tuberculose komt in Nederland vooral voor bij personen die niet in Nederland zijn geboren; in 2024 was dat bij ongeveer 80% van de zieken. In de top vijf van geboortelanden van tbc-patiënten van 2024 staan Eritrea (96), Somalië (45), Marokko (44), India (34) en Ethiopië (32) (RIVM, 2025 RIVM, Kerncijfers tuberculose 2024, Bilthoven (2025) (RIVM, Kerncijfers tuberculose 2024, Bilthoven (2025)) ). In Afrika en Azië komt tuberculose vaak voor (RIVM, 2024). Asielzoekers en immigranten uit landen waar tbc veel voorkomt, worden bij binnenkomst in Nederland gescreend op de ziekte (RIVM, 2025 RIVM, Screeningsbeleid in de tuberculosebestrijding, Bilthoven (2025) (RIVM, Screeningsbeleid in de tuberculosebestrijding, Bilthoven (2025)) ).


 

Mazelenepidemie van mei 2013 tot maart 2014

Van mei 2013 tot maart 2014 heeft in Nederland een mazelenepidemie geheerst. In deze animatie schuift de weergegeven periode telkens op met drie weken, waarbij elke periode na de eerste bestaat uit zes weken. De epidemie vond vooral plaats in gemeenten met een lage vaccinatiegraad tegen mazelen (onder 90 procent). In deze gemeenten, behorend tot de zogenaamde Biblebelt, wonen relatief veel mensen die behoren tot de reformatorische gezindte. Zij laten zich om religieuze redenen niet inenten. Er zijn 2.640 patiënten met mazelen gemeld. Omdat niet iedereen die mazelen had naar de huisarts ging, zal het werkelijke aantal patiënten echter hoger zijn geweest. Tijdens de epidemie zijn er 182 kinderen opgenomen in het ziekenhuis en is één kind overleden aan de complicaties van mazelen. In 1999/2000 vond een eerdere mazelenepidemie plaats in Nederland. Ook toen voltrok de epidemie zich voornamelijk in de Biblebelt. 

Extra vaccinatie voor kinderen in gemeenten met lage vaccinatiegraad

Kinderen die een verhoogd risico hebben om met mazelen besmet te raken kregen vanaf de leeftijd van 6 maanden een aanbod voor een extra vaccinatie tegen mazelen. Dit gold alleen voor kinderen die in gemeenten woonden met een lage vaccinatiegraad, met uitzondering van de gemeente Vaals.

Vergelijk met andere kaart


Landelijk

 

Noord-Brabant

Uitbraak Q-koorts vooral in Brabant 

Tussen 2007 en 2011 was er een Q-koortsepidemie in Nederland, met name in Brabant. In 2010 werden net zoals in 2008 en 2009 de meeste meldingen gedaan in de GGD Gemeentelijke of Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke of Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst )-regio Hart voor Brabant (176 meldingen). Q-koorts komt vooral voor in gebieden met veel geitenbedrijven; deze liggen ook met name in Brabant. In de periode 1 januari tot en met 31 december 2010 zijn in heel Nederland 505 ziektegevallen van Q-koorts gemeld. In 2010 gold voor een groot aantal geiten- en schapenbedrijven een vaccinatieplicht, waardoor het aantal ziektegevallen afnam. De incidentie Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief. (Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief.) is sinds 2013 weer terug op het niveau van voor de uitbraak. 


  • H. Giesbers (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
  • C. Deuning (RIVM)
  • W. van der Hoek (RIVM)