Wijzigingsdatum 31-08-2023

740 meldingen van chronische hepatitis B in 2021

In 2021 was chronische hepatitis B na COVID-19 de meest gemelde infectieziekte in Nederland, met 740 meldingen. Daarna volgen invasieve pneumokokkenziekte (684 meldingen) en tubercolose (677 meldingen) (Klous et al. 2022Klous, G., McDonald, S., de Boer, P., van Hoek, A.J. , Franz, E., van Rooijen, M., Staat van infectieziekten in Nederland, 2021, Bilthoven (2022)). In 2021 nam de Nederlandse regering maatregelen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Deze maatregelen lijken invloed te hebben gehad op de mate waarin andere infectieziekten dan COVID-19 voorkwamen. Het aantal tuberculosemeldingen is in 2021 bijvoorbeeld veel lager dan in de jaren voor de coronapandemie. Ook zijn er in 2021 bijna geen kinkhoestpatiënten geregistreerd in Nederland, terwijl kinkhoest jarenlang de meest gemelde infectieziekte was.

In totaal 51 infectieziekten meldingsplichtig

In 2021 waren er in totaal 51 infectieziekten meldingsplichtig. De meldingsplichtige infectieziekten zijn verdeeld over de groepen A, B1, B2 en C. Deze indeling is gebaseerd op de maatregelen die genomen kunnen worden om de bevolking te beschermen tegen infectieziekten. 

Overige informatie over infectieziekten opgenomen in VZinfo

Infectieziekten zijn onder te verdelen in verschillende groepen (definitie infectieziekten). De groepen infectieziekten waarover meer informatie is opgenomen op deze site zijn:

Meldingen meest voorkomende infectieziekten 2021

Tabel: Aantal wettelijke meldingen
Groep Infectieziekte 2021
A COVID-19 2.360.302
B2 Hepatitis B chronisch 740
C Invasieve pneumokokkenziekte 684
B1 Tuberculose Tuberculose is een meldingsplichtige infectieziekte die door een bacterie wordt veroorzaakt. Tuberculose kan besmettelijk zijn, bijvoorbeeld als het in de longen zit, maar dat hoeft niet. (Tuberculose is een meldingsplichtige infectieziekte die door een bacterie wordt veroorzaakt. Tuberculose kan besmettelijk zijn, bijvoorbeeld als het in de longen zit, maar dat hoeft niet. ) 677
C Legionellose 669
B2 STEC Shigatoxine producerende E. coli (Shigatoxine producerende E. coli)/enterohemorragische E.coli-infectie 478
B2 Hepatitis C chronisch/onbekend 445
B2 Shigellose 218
C Carbapenemase-producerende Enterobacteriaceae Een familie van bacteriën die veelal tot de normale darmflora van mens en dier behoren, zoals Escherichia coli, Shigella, Klebsiella en Enterobacter. (Een familie van bacteriën die veelal tot de normale darmflora van mens en dier behoren, zoals Escherichia coli, Shigella, Klebsiella en Enterobacter.) (CPE Carbapenemaseproducerende Enterobacteriaceae. Sommige Enterobacteriaceae-stammen produceren carbapenemase, wat resistentie voor carbapenem-antibiotica zoals imipenem en meropenem tot gevolg heeft. Deze stammen vormen een belangrijke bedreiging voor de klinische patiëntenzorg en openbare… (Carbapenemaseproducerende Enterobacteriaceae. Sommige Enterobacteriaceae-stammen produceren carbapenemase, wat resistentie voor carbapenem-antibiotica zoals imipenem en meropenem tot gevolg heeft. Deze stammen vormen een belangrijke bedreiging voor de klinische patiëntenzorg en openbare…)) 210
C Malaria 153

Bron: Staat van Infectieziekten 2021 (Klous et al. 2022Klous, G., McDonald, S., de Boer, P., van Hoek, A.J. , Franz, E., van Rooijen, M., Staat van infectieziekten in Nederland, 2021, Bilthoven (2022)).

  • De aantallen voor invasieve pneumokokkenziekten wijken af van de aantallen bij het onderwerp Ziekten in het Rijksvaccinatieprogramma, voor meer informatie zie verantwoording.

Trend aantal meldingen infectieziekten 2005-2020

Sla de grafiek Trend aantal meldingen infectieziekten 2005-2021 over en ga naar de datatabel

Bron: Staat van Infectieziekten 2021 (Klous et al. 2022Klous, G., McDonald, S., de Boer, P., van Hoek, A.J. , Franz, E., van Rooijen, M., Staat van infectieziekten in Nederland, 2021, Bilthoven (2022))

Bijna geen kinkhoestgevallen in 2021

In 2020 en 2021 nam de Nederlandse regering maatregelen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Het lijkt erop dat hierdoor andere infectieziekten ook minder vaak voorkwamen (Klous et al. 2022Klous, G., McDonald, S., de Boer, P., van Hoek, A.J. , Franz, E., van Rooijen, M., Staat van infectieziekten in Nederland, 2021, Bilthoven (2022)). Het aantal meldingen van kinkhoest is vanaf 2020 bijvoorbeeld duidelijk afgenomen ten opzichte van 2019, en is in 2021 nog verder afgenomen naar slechts 78 meldingen. In de jaren voorafgaand aan de coronapandemie was kinkhoest de meest voorkomende meldingsplichtige infectieziekte. Meer informatie over trends in infectieziekten in een periode met COVID-19-maatregelen is opgenomen in hoofdstuk 4 van de Staat van infectieziekten 2021 (Klous et al. 2022Klous, G., McDonald, S., de Boer, P., van Hoek, A.J. , Franz, E., van Rooijen, M., Staat van infectieziekten in Nederland, 2021, Bilthoven (2022)). 

In 2013 was er sprake van een uitbraak van mazelen. In het jaar daarvoor vond een uitbraak van kinkhoest plaats. In 2010 en 2011 was de meest in het oogspringende ontwikkeling op het gebied van infectieziekten de uitbraak van bof onder studenten. In 2009 was de uitbraak van Q-koorts het meest opvallend. Meer informatie over trends van infectieziekten zijn opgenomen in de desbetreffende onderwerpen in VZinfo:

Toekomstige trend van infectieziekten moeilijk te voorspellen

De wereld van ziekteverwekkers is complex, dynamisch en veranderlijk. Ziekteverwekkers muteren, vermeerderen en passen zich relatief makkelijk aan als de omgeving verandert. Ziekteverwekkers zijn ook in staat om resistentie te ontwikkelen tegen medicijnen (zie Oorzaken en gevolgen).

G. Klous (RIVM)
C. Hendriks, red. (RIVM)