Nieuwe aanmeldingen in hiv-behandelcentra naar leeftijd en geslacht
Sla de grafiek Nieuwe aanmeldingen van hiv 2019 over en ga naar de datatabelBron: Landelijke database Stichting HIV Monitoring
- MSM (Mannen die seks hebben met mannen) = Mannen die seks hebben met mannen
972 nieuwe hiv-patiënten in 2019
In 2019 werden 972 nieuwe aanmeldingen van hiv (Human immunodeficiency virus (Humane Immunodeficiëntievirus))-positieve personen in zorg gerapporteerd in de nationale hiv-registratie bij de Stichting HIV Monitoring, waarvan er 482 ook gediagnosticeerd waren in 2019. Dit aantal kan nog oplopen door rapportagevertraging. De meeste diagnoses worden bij vrouwen door de huisarts gesteld (40,8%), bij heteroseksuele mannen wordt de diagnose het meest gesteld in het ziekenhuis (50%). Voor MSM (Mannen die seks hebben met mannen) zijn het de centra seksuele gezondheid (38,2%) die de diagnose het vaakst heeft gesteld. Het aantal nieuwe gevallen is het grootst in de leeftijdsgroep 30-39 jaar (Staritsky et al. 2021Staritsky, L. E., Visser, M., van Aar, F., Op de Coul, E. L. M., Heijne, J. C. M., Wees, D. A., Kusters, J.M.A., Alexiou, Z.W., de Vries, A., Götz, H. M., Nielen, M.M.J., van Sighem, A. I., van Benthem, B. H. B., Sexually transmitted infections in the Netherlands in 2020, Bilthoven (2021)).
Meer informatie
positieve hivtesten bij MSM Centra Seksuele Gezondheid 2019
Sla de grafiek Positieve hivtesten bij MSM Centra Seksuele Gezondheid 2019 over en ga naar de datatabelBron: Centra Seksuele Gezondheid
- MSM (Mannen die seks hebben met mannen) = Mannen die seks hebben met mannen
164 diagnosen van hiv in 2019
In 2019 zijn er bij de Centra Seksuele Gezondheid (CSG (Centra Seksuele Gezondheid, in Nederland bestaan acht regio's voor de uitvoering van de regeling Aanvullende Seksuele Gezondheidszorg.)) 164 keer de diagnose hiv (Human immunodeficiency virus (Humane Immunodeficiëntievirus)) vastgesteld. Hiv komt relatief vaak voor bij MSM (Mannen die seks hebben met mannen) (93%) (Staritsky et al. 2021Staritsky, L. E., Visser, M., van Aar, F., Op de Coul, E. L. M., Heijne, J. C. M., Wees, D. A., Kusters, J.M.A., Alexiou, Z.W., de Vries, A., Götz, H. M., Nielen, M.M.J., van Sighem, A. I., van Benthem, B. H. B., Sexually transmitted infections in the Netherlands in 2020, Bilthoven (2021)). Van al deze diagnoses zijn er 26 (16,0%) niet vastgelegd in de database van de Centra Seksuele Gezondheid. Het aantal hiv infecties en het vindpercentage is erg laag bij heteroseksuele mannen en vrouwen en daarom niet in de figuur naar leeftijd opgenomen.
|
Heteromannen |
MSM |
Vrouwen |
---|---|---|---|
Aantal testen |
13.568 |
48.648 |
24.841 |
Positieve testen (n) |
4 |
152 |
8 |
Positieve testen (%) |
0,03 |
0,31 |
0,03 |
In 2018 naar schatting 26.523 personen met hiv bekend bij de huisarts
Naar schatting zijn er 26.523 personen met hiv bekend bij de huisarts (1,5 per 1.000 personen). Hiv komt meer voor bij mannen dan bij vrouwen (2,4 per 1.000 mannen; 0,7 per 1.000 vrouwen) (Staritsky et al. 2021Staritsky, L. E., Visser, M., van Aar, F., Op de Coul, E. L. M., Heijne, J. C. M., Wees, D. A., Kusters, J.M.A., Alexiou, Z.W., de Vries, A., Götz, H. M., Nielen, M.M.J., van Sighem, A. I., van Benthem, B. H. B., Sexually transmitted infections in the Netherlands in 2020, Bilthoven (2021)).
Meer informatie
Totaal aantal hiv-patiënten tot en met 2019
Sla de grafiek Totaal aantal hiv-patiënten tot en met 2019 over en ga naar de datatabelBron: Landelijke database Stichting HIV Monitoring
- MSM (Mannen die seks hebben met mannen) = Mannen die seks hebben met mannen
Bijna 21.000 patiënten met hiv geregistreerd tot en met 2019
Tot en met december 2019 zijn in totaal 20.724 patiënten met hiv (Human immunodeficiency virus (Humane Immunodeficiëntievirus)) geregistreerd bij de hiv-behandelcentra. Een hiv-infectie komt veel vaker voor bij mannen dan bij vrouwen; 82% van het aantal personen met hiv is man (15.591 mannen versus 3.393 vrouwen). De groep mannen die seks hebben met mannen (MSM (Mannen die seks hebben met mannen)) vormt met 69% van het totaal aantal hiv-infecties de belangrijkste risicogroep. De meeste mensen met hiv zijn tussen de 30 en 39 jaar oud (Staritsky et al. 2021Staritsky, L. E., Visser, M., van Aar, F., Op de Coul, E. L. M., Heijne, J. C. M., Wees, D. A., Kusters, J.M.A., Alexiou, Z.W., de Vries, A., Götz, H. M., Nielen, M.M.J., van Sighem, A. I., van Benthem, B. H. B., Sexually transmitted infections in the Netherlands in 2020, Bilthoven (2021)).
Meer informatie
Totaal aantal aids diagnosen naar risicogroep t/m 2015
Sla de grafiek Totaal aantal aids diagnosen naar risicogroep t/m 2015 over en ga naar de datatabelBron: Landelijke database Stichting HIV Monitoring
- Gegevens van 2015 zijn door rapportagevertraging nog incompleet
127 nieuwe aidspatiënten in 2015
In 2015 werden 127 patiënten nieuw met aids (Acquired Immune Deficiency Syndrome) gediagnosticeerd (van den Broek et al. 2016van den Broek, I. V. F., Op de Coul, E. L. M., van Aar, F., van Oeffelen, A. A. M., Sexually transmitted infections in the Netherlands in 2015, Bilthoven (2016)).
9.583 patiënten met aids geregistreerd
Vanaf 1982 tot december 2015 zijn er 9.583 patiënten met aids geregistreerd. Van alle aidspatiënten die tot en met eind 2015 zijn gemeld, was 58% besmet via seks tussen mannen (MSM (Mannen die seks hebben met mannen)) en 26% door heteroseksueel contact (van den Broek et al. 2016van den Broek, I. V. F., Op de Coul, E. L. M., van Aar, F., van Oeffelen, A. A. M., Sexually transmitted infections in the Netherlands in 2015, Bilthoven (2016)).
Meer informatie
Hiv onder jongeren stabiel
In de leeftijdsgroep boven de 50 jaar was tussen 2002 en 2013 een licht stijgende trend te zien in het aantal nieuwe hiv (Human immunodeficiency virus (Humane Immunodeficiëntievirus))-diagnosen. Na 2013 is weer een daling te zien. Het aantal nieuwe hiv-diagnosen in de leeftijdsgroep onder de 19 jaar vertoonde in diezelfde periode een licht dalende trend (Staritsky et al. 2021Staritsky, L. E., Visser, M., van Aar, F., Op de Coul, E. L. M., Heijne, J. C. M., Wees, D. A., Kusters, J.M.A., Alexiou, Z.W., de Vries, A., Götz, H. M., Nielen, M.M.J., van Sighem, A. I., van Benthem, B. H. B., Sexually transmitted infections in the Netherlands in 2020, Bilthoven (2021)). In de hiv-behandelcentra komen niet alleen hiv-positieven die vanuit de Centra Seksuele Gezondheid worden doorverwezen, maar ook via huisartsen, ziekenhuizen en vanuit het buitenland.
Aantal nieuwe hiv-diagnosen onder 20-49 jarigen na 2008 gedaald
Het aantal nieuwe hiv-diagnosen in de leeftijdsgroep 20-49 jaar steeg tussen 2002 en 2008 (van 855 naar 1.115). Daarna daalde dit aantal naar 368 in 2019 (Staritsky et al. 2021Staritsky, L. E., Visser, M., van Aar, F., Op de Coul, E. L. M., Heijne, J. C. M., Wees, D. A., Kusters, J.M.A., Alexiou, Z.W., de Vries, A., Götz, H. M., Nielen, M.M.J., van Sighem, A. I., van Benthem, B. H. B., Sexually transmitted infections in the Netherlands in 2020, Bilthoven (2021)).
Meer informatie
Positieve testen hiv 2010-2019
Sla de grafiek Positieve testen hiv 2010-2019 over en ga naar de datatabelBron: Centra Seksuele Gezondheid
- MSM (Mannen die seks hebben met mannen) = mannen die seks hebben met mannen
- Absoluut aantal testen zichtbaar in de tabelweergave
Daling positieve testen hiv bij MSM
Het aantal positieve testen binnen Centra Seksuele Gezondheid (CSG (Centra Seksuele Gezondheid, in Nederland bestaan acht regio's voor de uitvoering van de regeling Aanvullende Seksuele Gezondheidszorg.)) bij MSM (Mannen die seks hebben met mannen) afgenomen van 2,0% in 2010 naar 0,31% in 2019. Bij vrouwen en heteromannen is het percentage positieve hivtesten de afgelopen jaren vrijwel stabiel (Staritsky et al. 2021Staritsky, L. E., Visser, M., van Aar, F., Op de Coul, E. L. M., Heijne, J. C. M., Wees, D. A., Kusters, J.M.A., Alexiou, Z.W., de Vries, A., Götz, H. M., Nielen, M.M.J., van Sighem, A. I., van Benthem, B. H. B., Sexually transmitted infections in the Netherlands in 2020, Bilthoven (2021)).
Aantal hivtesten afgenomen
Het aantal uitgevoerde hivtesten binnen Centra Seksuele Gezondheid (CSG) is tussen 2009 en 2014 voor elke risicogroep toegenomen. Ten opzichte van 2014 is het aantal testen met uitzondering bij MSM weer afgenomen. Deze afname is een gevolg van een wijziging in het testbeleid bij jonge mensen onder de 25 jaar (Staritsky et al. 2021Staritsky, L. E., Visser, M., van Aar, F., Op de Coul, E. L. M., Heijne, J. C. M., Wees, D. A., Kusters, J.M.A., Alexiou, Z.W., de Vries, A., Götz, H. M., Nielen, M.M.J., van Sighem, A. I., van Benthem, B. H. B., Sexually transmitted infections in the Netherlands in 2020, Bilthoven (2021)).
In 2018 naar schatting 26.523 personen met hiv bekend bij de huisarts
Naar schatting zijn er 26.523 personen met hiv (Human immunodeficiency virus (Humane Immunodeficiëntievirus)) bekend bij de huisarts (1,5 per 1.000 personen). Hiv komt meer voor bij mannen dan bij vrouwen (2,4 per 1.000 mannen; 0,7 per 1.000 vrouwen) (Staritsky et al. 2021Staritsky, L. E., Visser, M., van Aar, F., Op de Coul, E. L. M., Heijne, J. C. M., Wees, D. A., Kusters, J.M.A., Alexiou, Z.W., de Vries, A., Götz, H. M., Nielen, M.M.J., van Sighem, A. I., van Benthem, B. H. B., Sexually transmitted infections in the Netherlands in 2020, Bilthoven (2021)).
Meer informatie
Incidentie van aids na 1995 sterk gedaald
Aids werd in Nederland voor het eerst geregistreerd in 1982.
- In de periode tot 1992 steeg het aantal nieuwe gevallen (incidentie (Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief.)) van aids (Acquired Immune Deficiency Syndrome) sterk.
- Tussen 1992 en 1995 bleef de incidentie stabiel, maar vertoonde een piek in 1995.
- Daarna daalde het aantal nieuwe gevallen van aids sterk.
- Vanaf 1999 is de incidentie stabiel, met 200 tot 300 gevallen per jaar.
- Vanaf 2013 sterke afname tot 76 gevallen in 2019.
Langere overleving door combinatietherapie
De daling van het aantal nieuwe gevallen van aids na 1995 is te verklaren door de introductie van een nieuwe therapie voor hiv (Human immunodeficiency virus (Humane Immunodeficiëntievirus))-patiënten. Sinds 1996 is de zogenaamde combinatietherapie cART (combinatie antiretrovirale therapie) algemeen beschikbaar voor hiv-patiënten. De behandeling zorgt voor een langdurig uitstel van het ontstaan van aids. Ook wordt bij aids een langere overleving bereikt via deze behandeling: binnen verschillende cohortstudies daalde de mortaliteit gemiddeld met de helft (HIV-CAUSAL Collaboration et al. 2010HIV-CAUSAL Collaboration, Ray, M, Logan, R, Sterne, J. A. C., Hernández-Díaz, S, Robins, JM., Sabin, C, Bansi, L, van Sighem, A.I., de Wolf, F, Costagliola, D, Lanoy, E, Bucher, HC., von Wyl, V, Casbona, J, del Amo, J, Moreno, S, Justice, A, Goulet, J, Lodi, S, Phillips, A., Seng, R, Meyer, L, Pérez-Hoyos, S, de Olalla, PGarcía, Hernán, MA., Estève, J., The effect of combined antiretroviral therapy on the overall mortality of HIV-infected individuals. (2010)).
Meer informatie
- E.L.M. Op de Coul (RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
- M. Visser (RIVM)
- H. Giesbers, red. (RIVM)