Hogere sterfte bij kortere zwangerschapsduur

Hoe korter de zwangerschapsduur, hoe hoger de perinatale sterfte Perinatale sterfte: De som van doodgeboorte en vroegneonatale sterfte (sterfte in de eerste 7 dagen) of neonatale sterfte (sterfte in de eerste 28 dagen). De perinatale sterfte wordt uitgedrukt per 1.000 levend- en doodgeborenen. (Perinatale sterfte: De som van doodgeboorte en vroegneonatale sterfte (sterfte in de eerste 7 dagen) of neonatale sterfte (sterfte in de eerste 28 dagen). De perinatale sterfte wordt uitgedrukt per 1.000 levend- en doodgeborenen. ). Met iedere week dat de zwangerschap langer duurt, stijgt de kans op overleven. 

Drie kwart perinatale sterfte bij te vroeg geboren kinderen

Hoewel in 2018 maar 7,0% van alle kinderen geboren werd voor de 37ste zwangerschapsweek, maken zij 79% (1.011 van de 1.278 overleden kinderen) uit van alle kinderen die vóór of tijdens de eerste maand na de geboorte zijn overleden. Slechts 0,5% van alle kinderen komt extreem vroeg ter wereld, voor de 26ste week. Samen vormen zij bijna de helft (47%) van alle perinataal overleden kinderen. Van alle perinataal overleden kinderen werden er 468 (36%) geboren tussen de 22 en 24 weken, 132 (10%) kinderen bij  een zwangerschapsduur van 24 tot 26 weken en 233 (18%) bij 26 tot 32 weken zwangerschap. Van alle kinderen werd 5,7% geboren bij een zwangerschapsduur van 32 tot 37 weken, van hen overleden er 178, of wel 14% van alle perinataal overleden kinderen (Perined 2019Perined, Perinatale zorg in Nederland anno 2018: landelijke perinatale cijfers en duiding, Utrecht (2019)).

Belangrijkste doodsoorzaak hangt af van zwangerschapsduur

Bij de vroeg geboren kinderen tussen 31 en 36 weken zijn aangeboren afwijkingen en infecties de belangrijkste doodsoorzaken. Onder een zwangerschapsduur van 30 weken zijn extreme vroeggeboorte en daaraan gerelateerde ziekten zoals necrotiserende enterocolitis Necrotiserende enterocolitis (NEC) is een ontsteking van de darmen die vooral voorkomt bij te vroeg geboren kinderen. (Necrotiserende enterocolitis (NEC) is een ontsteking van de darmen die vooral voorkomt bij te vroeg geboren kinderen.) (NEC) en sepsis Sepsis is een klinisch syndroom dat gekenmerkt wordt door een algemene ontstekingsreactie van het hele lichaam op een infectie. Het is een zeer ernstige aandoening met een aanzienlijke kans dat de patiënt in korte tijd overlijdt. Vaak wordt het omschreven als bloedvergiftiging. (Sepsis is een klinisch syndroom dat gekenmerkt wordt door een algemene ontstekingsreactie van het hele lichaam op een infectie. Het is een zeer ernstige aandoening met een aanzienlijke kans dat de patiënt in korte tijd overlijdt. Vaak wordt het omschreven als bloedvergiftiging. ) de voornaamste oorzaken (Verhagen et al. 2009Verhagen, A. A. E., Dorscheidt, J. H. H. M., Engels, B., Hubben, J. H., Sauer, P. J., End-of-Life Decisions in Dutch Neonatal Intensive Care Units (2009)).

Meer informatie

• Definities
• Bronverantwoording

Overlevingskans voor vroeggeborenen is toegenomen

De overlevingskans voor kinderen geboren vóór de 32^ste zwangerschapsweek is in Nederland in de laatste decennia toegenomen. In 1983 was 72% van hen na vier weken nog in leven, in 2018 was dit percentage gestegen naar 82%. De sterfte onder vroeggeborenen, geboren voor de 26^ste zwangerschapsweek, daalde van 88% naar 58%. Onder kinderen geboren tussen 26 en 32 weken zwangerschap daalde de sterfte van 23 naar 7% (WBC-LNR 1998WBC-LNR, Wetenschappelijke Begeleidingscommissie van de Landelijke Neonatale Registratie. Toename van het aantal vroeggeboorten in Nederland: vergelijking van 1983 tot 1993 (1998); Perined 2019Perined, Perinatale zorg in Nederland anno 2018: landelijke perinatale cijfers en duiding, Utrecht (2019)). Verwijzing van de zwangere vrouw (< 32 weken zwanger) vóór de geboorte van het kind naar een ziekenhuis met een NICU Neonatale intensive care unit (Neonatale intensive care unit)-afdeling, de toediening van antenatale corticosteroïden, verbeteringen in beademingstechnieken en betere bewakingsmogelijkheden en verbeteringen in de zorg hebben tot deze grotere overlevingskansen geleid (Kollée et al. 1992Kollée, L. A., Brand, R., Schreuder, A. M., Ens-Dokkum, M. H., Veen, S., Verloove-Vanhorick, S. P., Five-year outcome of preterm and very low birth weight infants: a comparison between maternal and neonatal transport (1992); Kollée et al. 1998Kollée, L. A., den Ouden, A. L., Drewes, J. G., Brouwers, H. A., Verwey, R. A., Verloove-Vanhorick, S. P., Increase in perinatal referral to regional centers of premature birth in The Netherlands: comparison 1983 and 1993 (1998); NVOG 2007NVOG, Nota Verwijzing naar een perinatologisch centrum, Utrecht (2007)).

Tabel: Sterfte naar zwangerschapsduur onder levendgeborenen in 1983 en 2018

Bronnen: WBC-LNR 1998WBC-LNR, Wetenschappelijke Begeleidingscommissie van de Landelijke Neonatale Registratie. Toename van het aantal vroeggeboorten in Nederland: vergelijking van 1983 tot 1993 (1998); Perined 2019Perined, Perinatale zorg in Nederland anno 2018: landelijke perinatale cijfers en duiding, Utrecht (2019); gegevens bewerkt door het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)

^a De tabel toont de getelde aantallen; het geschatte totale aantal levendgeborenen tussen 22 en 32 weken is met 1.068 iets hoger dan het getelde aantal (WBC-LNR 1998WBC-LNR, Wetenschappelijke Begeleidingscommissie van de Landelijke Neonatale Registratie. Toename van het aantal vroeggeboorten in Nederland: vergelijking van 1983 tot 1993 (1998)).

Meer informatie

• Definities
• Bronverantwoording