Wijzigingsdatum 04-03-2024

Hib is een bacterie die ernstige infecties zoals hersenvliesontsteking kan veroorzaken

Hib Haemophilus influenza type b (Haemophilus influenza type b) staat voor Haemophilus influenzae type b, een bacterie die bij vrijwel alle mensen op gezette tijden in de neuskeelholte voorkomt. Besmetting vindt vaak plaats bij jonge zuigelingen en peuters. Kinderen raken besmet door hoesten of niezen van anderen die de bacterie in de neuskeelholte dragen. De tijd tussen besmetting en uitbreken van de ziekte is niet bekend. Gewoonlijk veroorzaakt Hib geen ernstige ziekte, omdat de bacteriën niet door het slijmvlies het lichaam binnendringen. De verschijnselen blijven doorgaans beperkt tot infecties van de hogere luchtwegen, zoals een snotneus en keel-, oor- of bijholteontsteking. Echter als de Hib-bacterie in de bloedbaan of in het zenuwstelsel komt, kan het leiden tot hersenvliesontsteking (meningitis), zwelling van het strotklepje waardoor kinderen kunnen stikken (epiglottitis), longontsteking (pneumonie) en gewrichtsontsteking (septische artritis). Dit noemen we invasieve ziekten.

Aantal gevallen van Hib

Sla de grafiek Aantal gevallen van Hib 1992-2022 over en ga naar de datatabel

Bron: Pluijmaekers & de Melker 2023Pluijmaekers, A.J.M., de Melker, H.E., The National Immunisation Programme in the Netherlands Surveillance and developments in 2022-2023, Bilthoven (2023); NRLBM

Jaarlijks aantal kinderen met invasieve Hib-ziekte in Nederland ook in 2022 nog wat verhoogd

Voor de introductie van de Hib Haemophilus influenza type b (Haemophilus influenza type b)-vaccinatie maakten jaarlijks ongeveer 700 kinderen een ernstige Hib-infectie door (Bol 1987Bol, P., Epidemiology of bacterial meningitis in the Netherlands. Volume two, Amsterdam (1987)). Na invoering van vaccinatie tegen Hib in 1993 daalde het aantal tot 17 in 2001. In 2002-2005 werd tijdelijk een toename van invasieve Hib-infecties waargenomen. De oorzaak van deze toename was niet duidelijk. Sinds 2012 neemt het aantal kinderen met ernstige Hib infecties toe. Voor andere leeftijdsgroepen was in 2020 en 2021 het aantal Hib-infecties hoger dan in voorgaande jaren (Steens et al. 2021Steens, A., Stanoeva, K.R., Knol, M.J., Mariman, R., de Melker, H.E., van Sorge, N.M., Increase in invasive disease caused by Haemophilus influenzae b, the Netherlands, 2020 to 2021, Stockholm (2021)). Onder individuen vanaf 5 jaar en ouder is er momenteel geen verhoging in het aantal meer te zien. Bij kinderen blijft het aantal invasieve infecties nog wel steeds verhoogd. Er wordt onderzoek uitgevoerd om deze toename te begrijpen. In het algemeen komen de meeste gevallen voor tot en met 4-jarigen en bij mensen van 65 jaar en ouder. Hoewel de ziekte bij gevaccineerde kinderen sterk is afgenomen, komen er jaarlijks zo’n 10-15 gevallen van Hib voor bij gevaccineerde kinderen (Pluijmaekers & de Melker 2023Pluijmaekers, A.J.M., de Melker, H.E., The National Immunisation Programme in the Netherlands Surveillance and developments in 2022-2023, Bilthoven (2023)).

  • A. Steens (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
  • H. Giesbers, red. (RIVM)