HPV is de veroorzaker van baarmoederhalskanker
Humaan papillomavirus (HPV (Humaan papilloma virus)) is een virus dat veel voorkomt en wordt overgedragen via seksueel contact. HPV is de veroorzaker van baarmoederhalskanker, genitale wratten en kan een rol spelen bij het ontstaan van andere vormen van kanker. Er bestaan verschillende typen van het virus. De meeste infecties met HPV gaan vanzelf weer over en je merkt meestal niets van deze infectie. Soms wordt het virus niet opgeruimd door het lichaam. Wanneer je besmet bent met een zogenaamd hoog-risico variant van het virus, kan afhankelijk van de plaats van de besmetting, kanker ontstaan. De meest voorkomende vorm van kanker die door HPV wordt veroorzaakt is baarmoederhalskanker. Andere vormen zijn kanker in vagina, schaamlippen, anus, aan de penis, in de mondholte, in een gedeelte van de keel en in de slokdarm. Sommige laag-risicovarianten van HPV veroorzaken genitale wratten.
Meer informatie
- Definities: HPV
- HPV op rivm.nl
Trend aantal nieuwe gevallen HPV-geassocieerde kankers NIEUW
Sla de grafiek Trend aantal nieuwe gevallen HPV-geassocieerde kankers 2000-2019 over en ga naar de datatabel- De cijfers over 2019 zijn voorlopig.
- ICD-10 (International Classification of Diseases, tenth revision)-codes: Baarmoederhals C35; Vagina/ schaamlippen: C51-C52; Penis: C60; Anus: C21; Mondholte: C01-C06; Keelholte: C09-C14 (WHO-classificaties)
Stijging HPV gerelateerde kankers
Ongeveer 80% van de seksueel actieve vrouwen krijgt in haar leven te maken met een HPV (Humaan papilloma virus)-infectie. Nagenoeg alle baarmoederhalskankers worden veroorzaakt door HPV. Tussen besmetting met HPV en het ontstaan van kanker zit meestal 15 jaar of meer. Daarom komt baarmoederhalskanker vooral voor bij vrouwen vanaf 30 jaar. Er is een licht stijgende trend in het aantal HPV-gerelateerde kankers per jaar is in de periode 2000-2019 (Schurink-van 't Klooster & de Melker 2020Schurink-van 't Klooster, T. M., de Melker, H.E., The National Immunisation Programme in the Netherlands: surveillance and developments in 2019-2020., Bilthoven (2020)). Vaccinatie tegen HPV is sinds 2009 opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP (Rijksvaccinatieprogramma)) voor 12-jarige meisjes.
Meer informatie
Trend sterfte HPV-geassocieerde kankers 2000-2019
Sla de grafiek Trend sterfte HPV-geassocieerde kankers 2000-2019 over en ga naar de datatabelBron: CBS Doodsoorzakenstatistiek
- De cijfers over 2019 zijn voorlopig.
- ICD-10 (International Classification of Diseases, tenth revision)-codes: Baarmoederhals C35; Vagina/ schaamlippen: C51-C52; Penis: C60; Anus: C21; Mondholte: C01-C06; Keelholte: C09-C14 (WHO-classificaties)
- De sterftecijfers vanaf 2013 zijn minder goed vergelijkbaar met eerdere jaren, omdat het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) is overgestapt van handmatig naar automatisch coderen (zie Verantwoording)
Lichte toename in sterfgevallen door HPV-geassocieerde kankers
In de periode 2000-2019 is er een lichte toename in het aantal sterfgevallen als gevolg van HPV (Humaan papilloma virus)-geassocieerde kankers. Baarmoederhalskanker wordt bijna altijd door het HPV-virus veroorzaakt. Andere HPV-geassocieerde kankers zoals anus-, vagina/schaamlippen-, mondholte-, penis- en keelholtekanker worden niet altijd door het HPV-virus veroorzaakt. In 2019 overleden de meeste mensen (363) als gevolg van keelholtekanker en overleden er 217 vrouwen aan baarmoederhalskanker. In 2019 overleden de minste mensen aan anuskanker (64) en peniskanker (46) (Schurink-van 't Klooster & de Melker 2020Schurink-van 't Klooster, T. M., de Melker, H.E., The National Immunisation Programme in the Netherlands: surveillance and developments in 2019-2020., Bilthoven (2020)).
Meer informatie
- T. Schurink (RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
- H. Giesbers, red. (RIVM)