Tweejaarlijks landelijk bevolkingsonderzoek

Sinds januari 2014 wordt een landelijk bevolkingsonderzoek naar dikkedarmkanker gefaseerd ingevoerd. Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)/Centrum voor Bevolkingsonderzoek coördineert en regisseert het bevolkingsonderzoek in opdracht van het ministerie van VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport). De doelgroep van het bevolkingsonderzoek darmkanker bestaat uit mannen en vrouwen van 55 tot en met 75 jaar. Zij worden elke twee jaar uitgenodigd voor deelname aan een screeningstest (FIT Faeces Immunochemische Test; test op spoortjes bloed in de ontlasting die met het oog niet zichtbaar zijn (occult bloed). (Faeces Immunochemische Test; test op spoortjes bloed in de ontlasting die met het oog niet zichtbaar zijn (occult bloed).)), waarbij bloed in de ontlasting wordt gemeten. Deelnemers nemen zelf een monster van de ontlasting en sturen dit monster op naar het laboratorium. Bij een ongunstige uitslag van de test, dat wil zeggen een hoeveelheid bloed die boven de afkapwaarde (47 µg hemoglobine (Hb)/g gram (gram) ontlasting) ligt, volgt verwijzing voor kijkonderzoek (coloscopie).

Ruim 70 procent uitgenodigden neemt deel aan bevolkingsonderzoek

In 2021 zijn 2.312.606 mensen uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek naar darmkanker.  Hiervan hebben 1.632.493 mensen (70,6%) deelgenomen aan het bevolkingsonderzoek. Het deelnamepercentage lag hoger voor vrouwen (73,4%) dan voor mannen (67,6%). Zowel bij mannen als bij vrouwen daalde het deelnemerspercentage  in bijna alle leeftijdsgroepen licht in 2021 in vergelijking met 2019 en 2020.

Bij 2.790 deelnemers bevolkingsonderzoek in 2021 darmkanker vastgesteld

In 2021 hebben 1.632.493 personen deelgenomen aan het onderzoek (screeningstest FIT Faeces Immunochemische Test; test op spoortjes bloed in de ontlasting die met het oog niet zichtbaar zijn (occult bloed). (Faeces Immunochemische Test; test op spoortjes bloed in de ontlasting die met het oog niet zichtbaar zijn (occult bloed).)). Van alle deelnemers aan het bevolkingsonderzoek is 4,6% verwezen voor kijkonderzoek (5,4% van de deelnemende mannen en 3,8% van de deelnemende vrouwen). Na screening en vervolgdiagnostiek met coloscopie is bij 2.790 deelnemers darmkanker vastgesteld. Dit komt overeen met een detectiecijfer van 0,17% van de deelnemers. Bij 16.878 deelnemers is een advanced adenoom Een geavanceerd adenoom is een poliep > 1cm en/of met villeuze kenmerken en/of met hooggradige dysplasie; het is een mogelijk voorstadium van darmkanker. (Een geavanceerd adenoom is een poliep > 1cm en/of met villeuze kenmerken en/of met hooggradige dysplasie; het is een mogelijk voorstadium van darmkanker.) vastgesteld. Dit komt overeen met een detectiecijfer van 1,03% van de deelnemers. Het totale detectiecijfer voor zowel darmkanker als advanced adenoom in 2021 komt daarmee op 1,2% (1,5% voor mannen en 0,9% voor vrouwen).

Tabel: Resultaten bevolkingsonderzoek darmkanker 2020

Bron: Landelijke monitoring en evaluatie bevolkingsonderzoek darmkanker