107 huisartsenposten

Rond 2000 ontstonden in veel regio’s in Nederland huisartsenposten. In 2021 (peildatum december) waren er 107 HAP Huisartsenpost (Huisartsenpost)'s die georganiseerd waren in 55 huisartsendienstenstructuren (HDS Huisartsendienstenstructuur (Huisartsendienstenstructuur)’en). Bij een huisartsenpost werken gemiddeld 70 huisartsen en 22 triagisten.

83 ziekenhuislocaties met een SEH-afdeling

Volgens de Analyse gevoelige ziekenhuizen 2023 zijn er in totaal 83 ziekenhuislocaties met een SEH. Hiervan zijn 80 locaties 24/7 uur geopend, 3 SEH Spoedeisende hulp (Spoedeisende hulp)’s zijn overdag en ’s avonds geopend en zijn ’s nachts gesloten.

Bron: Gebaseerd op Benchmark huisartsenposten 2020 (InEen, 2021); bewerkt door RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu); Analyse gevoelige ziekenhuizen (Hulshof et al. 2023Hulshof, T., Reckman, P., Brukx, S., Kooistra, M., Bereikbaarheidsanalyse SEH’s en acute verloskunde 2023. Analyse gevoelige ziekenhuizen, Bilthoven (2023)).

Grootste deel SEH’s heeft een HAP op het ziekenhuisterrein

Van de 80 SEH’s met 24/7 openstelling hebben 72 een HAP op het ziekenhuisterrein gevestigd. Die vestiging kan op een ander deel van het ziekenhuisterrein zijn, in het gebouw van het ziekenhuis maar zonder gezamenlijke ingang, in het gebouw met een gezamenlijke ingang (59 SEH’s) of er is een andersoortige locatie. Van de 72 HAP’s zijn er 8 ’s nachts gesloten. Vaak gaat het om steden met meerdere HAP-locaties, die ’s nachts samenwerken op minder locaties.

Tabel: SEH’s en HAP’s naar de mate van samenwerking, 2020

Bron: RIVM, inventarisatie ten behoeve van Bereikbaarheidsanalyse 2020 (RIVM 2020RIVM, Bereikbaarheidsanalyse SEH’s en acute verloskunde 2020 (Analyse gevoelige ziekenhuizen), Bilthoven (2020)) 

Een kwart van de SEH's en HAP hebben een een gezamelijk triageloket

Er bestaan verschillende vormen van samenwerking tussen de SEH en HAP's. Tussen meer dan de helft van de SEH’s en HAP’s (39) vindt seriele samenwerking plaatst. Dit houdt in dat alle zelfverwijzers eerst naar de HAP gaan. Op de HAP vindt de triage plaats. Bij 20 ziekenhuizen hebben de HAP en SEH een gezamenlijk loket voor triage waar onder meer bepaald wordt of zelfverwijzers door een huisarts of een SEH-arts worden gezien. 

Toename FTE Full time equivalent. Aantal arbeidsuren als percentage van een volledige werkweek. (Full time equivalent. Aantal arbeidsuren als percentage van een volledige werkweek.) werkzame SEH Spoedeisende hulp (Spoedeisende hulp)-verpleegkundigen

Het aantal fte SEH-verpleegkundigen is gestegen. In 2018 waren er 1.985 fte aan verpleegkundigen werkzaam op de spoedeisende hulp, in 2022 is dat aantal gestegen naar 2.253 fte. Fte staat voor fulltime-equivalent en wordt gebruikt als rekeneenheid voor totale personeelssterkte. Eén fte is een volledige werkweek.

Vacaturegraad SEH-verpleegkundigen schommelt

Het aantal moeilijk vervulbare vacatures voor SEH-verpleegkundigen schommelde in de periode 2017-2022. Het aantal moeilijk vervulbare vacatures is een indicator voor capaciteitstekorten. De vacaturegraad betreft het totaal aantal fte moeilijk vervulbare vacatures gedeeld door het totaal aantal fte werkzame verpleegkundigen. In 2018 was de vacaturegraad met 10% het hoogst en was het aantal moeilijk vervulbare vacatures 199 (niet in grafiek). Sindsdien daalde de vacaturegraad naar 5,1% in 2021. In dat jaar was het aantal moeilijk vervulbare vacatures 112. In 2022 ligt de vacaturegraad (6,1%) en het aantal moeilijk vervulbare vacatures (137) weer iets hoger.

Toename werkzame SEH Spoedeisende hulp (Spoedeisende hulp)-artsen

Het aantal werkzame artsen binnen de SEH-geneeskunde is sinds 2011 gestegen. In 2011 waren er 252 SEH-artsen werkzaam, in 2022 is dit gestegen naar 671. 

Vacaturegraad SEH-artsen schommelt

De vacaturegraad voor SEH-artsen laat een schommeling zien in de periode 2018-2021. De vacaturegraad betreft het aantal moeilijk vervulbare vacatures gedeeld door het totaal aantal werkzame SEH-artsen. Met 8,2% was de vacaturegraad in 2018 het hoogst en was het aantal moeilijk vervulbare vacatures 48 (niet in grafiek). Vervolgens daalde in 2019 de vacaturegraad en het aantal moeilijk vervulbare vacatures naar 4,4% en 34 respectievelijk. In 2020 volgde een lichte stijging om vervolgens in 2021 weer te dalen naar het niveau van 2019. 

Aantal SEH Spoedeisende hulp (Spoedeisende hulp) locaties daalt, aantal SEH behandelkamers neemt licht toe

Het aantal ziekenhuislocaties met een 24/7 uurs SEH-afdeling is sinds 2018 met 6 locaties afgenomen naar 80 in 2022. Het aantal behandelkamers op deze 24/7 uurs SEH’s is in de periode 2018-2022 toegenomen: van 1.278 in 2018 naar 1.303 behandelkamers in 2022. In 2022 is het aantal behandelkamers per 100.000 inwoners voor heel Nederland 7,4. De verdeling van behandelkamers per 100.000 inwoners naar ROAZ regio schommelt tussen 5,6 (Traumazorgnetwerk Midden-Nederland) en 8,9 (SpoedZorgNet).