Percentage rokers in Nederland lager dan gemiddeld in de EU

Het percentage (weleens) rokende mannen en vrouwen is lager dan gemiddeld in de Europese Unie (EU Europese unie (Europese unie)). Over het algemeen roken mannen in Zuid-, Oost- en Midden-Europa meer dan in West- en Noord-Europa. Van oudsher roken in alle landen meer mannen dan vrouwen.

Nederlandse 15-jarigen roken minder dan het gemiddelde

Het percentage 15-jarigen dat recent (de afgelopen 30 dagen) heeft gerookt, is in Nederland 13%. Dit is iets lager vergeleken met de andere landen uit de HBSC Health Behaviour in School-aged Children (Health Behaviour in School-aged Children)-studie. Bulgarije, Litouwen en Italië horen tot de landen met de hoogste percentages. De percentages rokers onder jongeren zijn het laagst in Noorwegen, Ierland en Belgisch Vlaanderen (Inchley et al. 2020Inchley, J., Currie, D., Budisavljevic, S., Torsheim, T., Jåstad, A., Cosma, A., Kelly, C., Arnarsson, MA., Samdal, O., Spotlight on adolescent health and well-being. Findings from the 2017/2018 Health Behaviour in School-aged Children (HBSC) survey in Europe and Canada, Copenhagen (2020)).

Ook percentages rokende 11- en 13-jarigen lager in Nederland

Ook op 11- en 13-jarige leeftijd liggen de percentages voor recent roken wat lager voor Nederlandse jongeren dan het HBSC-gemiddelde (zie tabel; Inchley et al. 2020Inchley, J., Currie, D., Budisavljevic, S., Torsheim, T., Jåstad, A., Cosma, A., Kelly, C., Arnarsson, MA., Samdal, O., Spotlight on adolescent health and well-being. Findings from the 2017/2018 Health Behaviour in School-aged Children (HBSC) survey in Europe and Canada, Copenhagen (2020)).

Tabel: Percentage jongeren van 11, 13 en 15 jaar dat de afgelopen 30 dagen gerookt heeft.

Percentage rokende mannen in EU gedaald

In de meeste EU Europese unie (Europese unie)-landen is in de periode 1980-2019 het percentage rokende mannen gedaald. Het percentage rokende mannen was in 1970 in Nederland het hoogst (niet in figuur). Doordat dit percentage in Nederland sterker is gedaald dan in sommige andere landen, neemt de Nederlandse man de laatste jaren een gunstigere positie in ten opzichte van andere Europese landen.

Na daling is percentage dagelijks rokende vrouwen in Nederland gemiddeld

Ondanks een forse daling is het percentage dagelijks rokende vrouwen in Nederland gemiddeld vergeleken met andere Europese landen. De verschillen in percentages dagelijks rokende vrouwen binnen de EU Europese unie (Europese unie) zijn de afgelopen decennia steeds kleiner geworden. Ook de verschillen tussen mannen en vrouwen zijn het afgelopen decennium in de meeste Europese landen steeds kleiner geworden (niet in figuur).

Tobacco Control Scale meet intensiteit tabaksbeleid in Europa

De Tobacco Control Scale (TCS) meet hoe intensief het tabaksontmoedigingsbeleid in 37 Europese landen is. Het gaat bijvoorbeeld om hoge sigarettenprijzen, gezondheidswaarschuwingen op sigarettenpakjes en een rookverbod in openbare ruimten. Landen die veel ondernemen op het gebied van tabaksontmoediging scoren hoog op de TCS. In 2021 behoorde Nederland met het Verenigd Koninkrijk, Ierland en Frankrijk tot de landen met het meest intensieve beleid. Nederland scoorde hiermee relatief een stuk gunstiger dan bij de vorige meting in 2019 toen Nederland een veertiende positie innam. Deze verbeterde positie is vooral te danken aan een verhoging van de belastingen en de invoering van een uitstallingsverbod en plain packaging (gebruik van neutrale sigarettenverpakking). Elf landen (waaronder Nederland, het VK, Frankrijk, Ierland, Noorwegen, Slovenië, België, Hongarije en Denemarken) hebben wetgeving inzake plain packaging aangenomen en geïmplementeerd. Finland zal plain packaging implementeren in 2023 (Tobacco Control Scale).