Percentage rokers in Nederland lager dan gemiddeld in de EU

Het percentage (weleens) rokende mannen en vrouwen is lager dan gemiddeld in de Europese Unie (EU Europese unie (Europese unie)). Over het algemeen roken mannen in Zuid-, Oost- en Midden-Europa meer dan in West- en Noord-Europa. Van oudsher roken in alle landen meer mannen dan vrouwen. Bovenstaande cijfers zijn afkomstig van de European Health interview Survey. Dit is de beste bron voor internationaal vergelijkbare cijfers over roken (zie bronverantwoording). De volgende ronde van de EHIS European Health Interview Survey (Europese gezondheidsenquête) (European Health Interview Survey (Europese gezondheidsenquête)) vindt plaats in de winter van 2025/2026.

Recent roken onder 15-jarigen in Nederland gemiddeld

Met het percentage 15-jarigen dat aangeeft de afgelopen 30 dagen te hebben gerookt  zit Nederland in de middenmoot van de EU Europese unie (Europese unie)-landen die deelnemen aan de HBSC Health Behaviour in School-aged Children (Health Behaviour in School-aged Children)-studie (Charrier et al., 2024 Charrier, Dorsselaer, S., Canale, Baska, Kilibarda, Comoretto, A focus on adolescent substance use in Europe, central Asia and Canada. Health Behaviour in School-aged Children international report from the 2021/2022 survey, Copenhagen (2024) (Charrier, Dorsselaer, S., Canale, Baska, Kilibarda, Comoretto, A focus on adolescent substance use in Europe, central Asia and Canada. Health Behaviour in School-aged Children international report from the 2021/2022 survey, Copenhagen (2024)) ). Bulgarije, Hongarije en Italië horen tot de landen met de hoogste percentages. De percentages rokende jongeren zijn het laagst in Ierland, Noorwegen en Portugal. Deze cijfers zijn afkomstig van de internationale HBSC-studie  (Charrier et al., 2024 Charrier, Dorsselaer, S., Canale, Baska, Kilibarda, Comoretto, A focus on adolescent substance use in Europe, central Asia and Canada. Health Behaviour in School-aged Children international report from the 2021/2022 survey, Copenhagen (2024) (Charrier, Dorsselaer, S., Canale, Baska, Kilibarda, Comoretto, A focus on adolescent substance use in Europe, central Asia and Canada. Health Behaviour in School-aged Children international report from the 2021/2022 survey, Copenhagen (2024)) ).

Percentages rokende 11- en 13-jarigen lager in Nederland

Op 11- en 13-jarige leeftijd liggen de percentages voor recent roken wat lager voor Nederlandse jongeren dan voor jongeren in  de meeste andere HBSC-landen (Databrowser HBSC, 2023). Bulgarije staat, van de EU-landen, voor alle leeftijden bovenaan. 

Percentage mannen dat rookt gedaald in EU

In de meeste EU Europese unie (Europese unie)-landen is in de periode 1980-2022 het percentage mannen dat zegt dagelijks te roken gedaald. Het percentage  mannen dat rookt was in 1970 (niet in figuur) in Nederland het hoogst binnen de Europese Unie. Dit percentage is in Nederland sterker gedaald dan in sommige andere landen en de laatste jaren nemen Nederlandse mannen een gemiddelde positie in ten opzichte van andere Europese landen.

Na daling is percentage dat dagelijks rookt onder vrouwen in Nederland gemiddeld tot laag

Na een forse daling is het percentage dagelijks rokende vrouwen in Nederland gemiddeld tot laag vergeleken met andere Europese landen. De verschillen in percentages dagelijks rokende vrouwen binnen de EU Europese unie (Europese unie) zijn de afgelopen decennia steeds kleiner geworden. Ook de verschillen tussen mannen en vrouwen zijn het afgelopen decennium in de meeste Europese landen steeds kleiner geworden (niet in figuur).

Tobacco Control Scale meet intensiteit tabaksbeleid in Europa

De Tobacco Control Scale (TCS) meet hoe intensief het tabaksontmoedigingsbeleid in 37 Europese landen is. Het gaat bijvoorbeeld om hoge sigarettenprijzen, gezondheidswaarschuwingen op sigarettenpakjes en een rookverbod in openbare ruimten. Landen die veel ondernemen op het gebied van tabaksontmoediging scoren hoog op de TCS. In 2021 behoorde Nederland met het Verenigd Koninkrijk, Ierland en Frankrijk tot de landen met het meest intensieve beleid. Nederland scoorde hiermee relatief een stuk gunstiger dan bij de vorige meting in 2019 toen Nederland een veertiende positie innam. Deze verbeterde positie is vooral te danken aan een verhoging van de belastingen en de invoering van een uitstallingsverbod en plain packaging (gebruik van neutrale sigarettenverpakking). Elf landen (waaronder Nederland, het VK, Frankrijk, Ierland, Noorwegen, Slovenië, België, Hongarije en Denemarken) hebben wetgeving inzake plain packaging aangenomen en geïmplementeerd. Finland heeft plain packaging geïmplementeerd sinds 2023 (Tobacco Control Scale).