Nederland op achtste plaats met bevolkingsomvang

Binnen de Europese Unie staat Nederland op de achtste plaats wat betreft het aantal inwoners. Duitsland heeft het hoogste inwoneraantal.

Nederland een van de dichtstbevolkte landen van de EU

Na Malta (1.595 personen per km²) is Nederland het meest dichtbevolkte land van de EU Europese unie (Europese unie), met 507 personen per km². De gemiddelde bevolkingsdichtheid in de EU is 109 inwoners per km² (meetjaar 2019; Eurostat, 2023).

In Nederland bijna evenveel vrouwen als mannen

In bijna alle landen is de verhouding tussen het aantal mannen en vrouwen in het voordeel van de vrouwen. In Nederland is het verschil tussen aantal mannen en aantal vrouwen relatief klein; per 100 mannen zijn er 101,1 vrouwen. In de EU is dit gemiddeld 104,6 (Eurostat, 2023). In de Baltische landen Letland en Litouwen is de man-vrouw-verdeling veel schever. Daar zijn ongeveer 115 vrouwen per 100 mannen. De belangrijkste oorzaak hiervan is het grote verschil in levensverwachting Het gemiddeld aantal nog te verwachten levensjaren op een bepaalde leeftijd. (Het gemiddeld aantal nog te verwachten levensjaren op een bepaalde leeftijd. ) tussen mannen en vrouwen in deze landen.

Bevolkingsgroei in Nederland voornamelijk door migratie

Nederland is één van de 20 landen in de figuur waar de bevolking groeit. Over het algemeen groeide de bevolking van West-Europese landen, terwijl de bevolking van de oostelijke lidstaten minder groeide dan het EU Europese unie (Europese unie)-gemiddelde of zelfs kromp. Nederland groeide in 2021 met 6,6 per duizend inwoners en stond daarmee in de EU op plaats 8 (samen met België). In Luxemburg groeide de bevolking naar verhouding het meest, met 16,7 per duizend inwoners.

In de meeste landen met bevolkingsgroei is migratie de oorzaak

In de meeste EU-landen waar de bevolking groeit, draagt migratie hier het meest aan bij. Het aantal inwoners van veel Oost-Europese EU-landen krimpt juist, met name doordat er meer mensen overleden dan er geboren werden.

In Nederland is natuurlijke aanwas nog net positief

In Nederland was het aantal geboorten per duizend inwoners 0,5 hoger dan het aantal sterfgevallen. Daarmee is het saldo natuurlijke aanwas nog net positief. In twee derde van de EU-lidstaten was in 2021 het aantal sterfgevallen juist hoger dan het aantal geboorten. Ook in Duitsland was de natuurlijke aanwas negatief, met bijna 3 per duizend inwoners. Maar omdat meer mensen immigreerden dan er emigreerden, groeide de bevolking van Duitsland toch (CBS, 2018).

In Nederland minder ouderen dan gemiddeld in EU

In Nederland is 20,0% van de bevolking 65 jaar of ouder en 4,8% is 80 jaar of ouder. Dit zijn lagere percentages dan gemiddeld in de EU Europese unie (Europese unie) (21,1 en 6,1%). In Italië, Portugal, Finland en Griekenland is het percentage ouderen in de bevolking het grootst. In Luxemburg, Ierland en Cyprus is het percentage 65-plussers lager dan 17% en hiermee het laagst.

Percentage 80-plussers in Nederland relatief laag

Het percentage 80-plussers in Nederland is 4,8% en dus lager dan het EU-gemiddelde van 6,1%. In Italië en Griekenland liggen deze percentages boven de 7%. In Luxemburg, Cyprus, Ierland en Slowakije bestaat de bevolking voor minder dan 4% uit 80-plussers.

Gemiddeld kindertal Nederland iets boven EU-gemiddelde

In Nederland ligt het gemiddelde kindertal per vrouw (vruchtbaarheidscijfer Gemiddeld aantal levendgeboren kinderen per vrouw. Schatting voor het gemiddeld aantal kinderen dat een vrouw krijgt indien de in een bepaald jaar of voor een bepaald geboortecohort waargenomen leeftijdsspecifieke vruchtbaarheidscijfers gedurende haar leven zouden gelden. Het cijfer wordt berekend… (Gemiddeld aantal levendgeboren kinderen per vrouw. Schatting voor het gemiddeld aantal kinderen dat een vrouw krijgt indien de in een bepaald jaar of voor een bepaald geboortecohort waargenomen leeftijdsspecifieke vruchtbaarheidscijfers gedurende haar leven zouden gelden. Het cijfer wordt berekend…)) met 1,62 iets boven het gemiddelde in de Europese Unie (EU Europese unie (Europese unie)). In 2021 had Frankrijk het hoogste vruchtbaarheidscijfer: 1,84 levendgeborenen per vrouw, gevolgd door Tsjechië (1,83) en Roemenië (1,81). De vruchtbaarheid in de EU ligt sinds het midden van de jaren zeventig beneden het zogenoemde vervangingsniveau van 2,1 kinderen per vrouw dat nodig is om de huidige generaties mannen en vrouwen volledig te vervangen. Dit heeft vergrijzing en op termijn een daling van de bevolkingsomvang tot gevolg. De laagste vruchbaarheidscijfers werden gezien in Malta (1,13 levendgeborenen per vrouw), Spanje (1,19), Italy (1,25) en Polen (1,33).

Vruchtbaarheid EU vanaf 2000 licht gestegen, fluctueert sinds 2010 

Vanaf 2000 is de gemiddelde vruchtbaarheid in de EU licht gestegen, maar in de periode 2010-2013 is deze weer iets afgenomen. Mogelijk is dit een gevolg van de economische crisis (Lanzieri 2013Lanzieri, G., Towards a ‘baby recession’ in Europe? Differential fertility trends during the economic crisis (2013)). Na 2013 volgde weer een lichte stijging van het aantal kinderen per vrouw en tussen 2016 en 2020 weer een daling.