Incidentie borstkanker relatief hoog in Nederland

De incidentie Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief. (Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief.) (aantal nieuwe gevallen) van borstkanker bij vrouwen in Nederland is hoog vergeleken met andere landen in de Europese Unie (EU Europese unie (Europese unie)). Andere landen met een hoge incidentie zijn België, Luxemburg, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. In de meeste nieuwe (vanaf 2004 toegetreden) EU-landen is de incidentie laag.

Sommige risicofactoren voor borstkanker komen in Nederland veel voor

De precieze oorzaak van de relatief hoge incidentie in Nederland is niet bekend. Opvallend is wel dat een aantal risicofactoren voor het krijgen van borstkanker in Nederland veel voorkomt vergeleken met andere Europese landen. Zo behoort Nederland sinds 1980 tot de landen waar vrouwen op relatief hoge leeftijd hun eerste kind krijgen. Verder geven relatief weinig vrouwen in Nederland borstvoeding in vergelijking met de rest van Europa (WHO-HFA Health-for-all by the year 2000. WHO-programma. (Health-for-all by the year 2000. WHO-programma.), 2016).

Incidentie borstkanker in EU gestegen door bevolkingsonderzoeken

In Nederland en de meeste EU-landen is de incidentie van borstkanker de afgelopen decennia gestegen (Ferlay et al. 2007Ferlay, J., Autier, P., Boniol, MM., Colombet, M., Boyle, PP., Heanue, M, Estimates of the cancer incidence and mortality in Europe in 2006. (2007); Ferlay et al. 2010Ferlay, J., Steliarova-Foucher, E., Parkin, D. M., Estimates of cancer incidence and mortality in Europe in 2008. (2010)). In een aantal landen, waaronder Nederland, Zweden en Engeland/Wales, lijkt nu echter een plateau bereikt te zijn (Bray et al. 2004Bray, F. I., McCarron, P, Parkin, D. M., The changing global patterns of female breast cancer incidence and mortality. (2004); Arnold et al. 2013Arnold, M., Coebergh, J. W. W., Karim-Kos, HE., Ferlay, J., Byrnes, G, Antilla, A, Renehan, AG., Forman, D, Soerjomataram, I, Recent trends in incidence of five common cancers in 26 European countries since 1988: Analysis of the European Cancer Observatory. (2013)). De stijging in incidentie komt voor een belangrijk deel doordat borstkanker eerder wordt gediagnosticeerd als gevolg van de invoering van bevolkingsonderzoeken (screening).

Sterfte aan borstkanker relatief hoog in Nederland

Vanuit Europees perspectief is het aantal vrouwen dat in Nederland overlijdt aan borstkanker hoog. De verschillen in borstkankersterfte in de Europese Unie nemen echter af. Dit komt doordat de Europese trends in borstkankersterfte zich de laatste twee decennia gunstig ontwikkelen (Amaro et al. 2013Amaro, J, Severo, M, Vilela, S, Fonseca, S, Fontes, F, Lunet, N, LaVecchia, C., Patterns of breast cancer mortality trends in Europe. (2013); Carioli et al. 2017Carioli, G, Malvezzi, M, Rodriguez, T, Bertuccio, P, Negri, E, La Vecchia, C, Trends and predictions to 2020 in breast cancer mortality in Europe. (2017)). De daling was over het algemeen sterker en begon eerder in landen met een (aanvankelijk) hogere borstkankersterfte (Amaro et al. 2013Amaro, J, Severo, M, Vilela, S, Fonseca, S, Fontes, F, Lunet, N, LaVecchia, C., Patterns of breast cancer mortality trends in Europe. (2013); WHO-HFA Health-for-all by the year 2000. WHO-programma. (Health-for-all by the year 2000. WHO-programma.), 2020).

Overleving borstkanker in Nederland gunstig

Nederland behoort tot de landen met een relatief hoge relatieve vijfjaarsoverleving. In de meeste Europese landen ligt de relatieve vijfjaarsoverleving tussen de 80% en 90%. Uitzondering hierop vormen de meeste Oost-Europese landen waar de relatieve vijfjaarsoverleving kleiner is dan 80%. De verschillen in overleving komen vooral door verschillen in tumorstadium bij diagnose (Coebergh et al. 2003Coebergh, J. W. W., Allemani, C, Capocaccia, R, Hakulinen, T, Aareleid, T, Grosclaude, P, Martinez, C, Bell, J, Youngson, J, Berrino, F., EUROCARE Working Group, Coleman, M.P., Sant, M., Stage at diagnosis is a key explanation of differences in breast cancer survival across Europe. (2003); Allemani et al. 2009Allemani, C, Santaquilani, M, Knijn, A, Marchesi, F, Capocaccia, R, EUROCARE Working Group, Sant, M., EUROCARE-4. Survival of cancer patients diagnosed in 1995-1999. Results and commentary. (2009)). Dit kan komen door variatie in de uitvoering van screeningsprogramma’s (Gondos et al. 2010Gondos, A, Zanetti, R, Zakelj, M, Zagar, T, Smailyte, G, Ponti, A, Brewster, DH., Crocetti, E, Brenner, H, EUNICE Survival Working Group, Bray, F. I., Rosso, S., Voogd, AC., Up-to-date estimates of breast cancer survival for the years 2000-2004 in 11 European countries: the role of screening and a comparison with data from the United States. (2010)). Mogelijke oorzaken voor die stadiumverschillen zijn ook het kennisniveau van de bevolking over de vroege symptomen van borstkanker en de toegankelijkheid van de zorg. In sommige landen kan ook een achterblijvende kwaliteit van de medische zorg, zoals het minder vaak voorschrijven van chemotherapie en hormonale behandeling, bijdragen aan de slechtere overleving.

In meeste landen toename in overleving

Over het geheel genomen is in Europa de overleving van borstkanker toegenomen (Allemani et al. 2018Allemani, C, Matsuda, T, Di Carlo, V, Harewood, R, Matz, M, Nikšić, M, Bonaventure, A, Valkov, M, Johnson, C.J., Estève, J, Ogunbiyi, OJ., Silva, GAzevedo E, Chen, W, Eser, S, Engholm, G, Stiller, CA., Monnereau, A., Woods, RR., Visser, O, Lim, GHsiang, Aitken, J, Weir, HK., Coleman, M.P., CONCORD Working Group, Global surveillance of trends in cancer survival 2000-14 (CONCORD-3): analysis of individual records for 37 513 025 patients diagnosed with one of 18 cancers from 322 population-based registries in 71 countries. (2018)). De toename in overleving kan het gevolg zijn van betere behandelingsmogelijkheden, maar ook van een effectievere behandeling bij een vroege diagnose (screening) (Francisci et al. 2006Francisci, S, Capocaccia, R, Allemani, C, Berrino, F., Sant, M., Verdecchia, A., Time trends of breast cancer survival in Europe in relation to incidence and mortality. (2006)).