Integrale aanpak met samenwerking geboortezorg en sociaal domein

Een integrale aanpak van preventie is nodig om risicofactoren voor een goede start te beperken of weg te nemen (Expertgroep Preventie 2018Expertgroep Preventie, Een goede start voor een beter Nederland. , Utrecht (2018)). Vooral bij kwetsbare groepen en vrouwen in achterstandssituaties en -wijken komen vaak meerdere typen medische- en niet-medische risicofactoren tegelijk voor (Molenaar et al. 2023Molenaar, J.M., van der Meer, L., Bertens, L.C.M., de Vries, E.F., Waelput, A.J.M., Knight, M., Steegers, E.A.P, de Jong, Struijs, J.N., Defining vulnerability subgroups among pregnant women using pre-pregnancy information: a latent class analysis (2023)). Daarom is een multidisciplinaire samenwerking nodig tussen de geboortezorg, de sector volksgezondheid en het sociale domein (Schreiber 2022Schreiber, L., A Solid Start for Every Child: The Netherlands Integrates Medical and Social Care, 2009 - 2022 (2022); Steegers et al. 2021Steegers, E.A.P, Waelput, A.J.M., Peeters, P.T.M., Sociale Verloskunde. Het noodzakelijke samenspel tussen kwetsbare moeder, medische zorg en sociaal domein, Houten (2021); Expertgroep Preventie 2018Expertgroep Preventie, Een goede start voor een beter Nederland. , Utrecht (2018); Steegers et al. 2016Steegers, E.A.P, Barker, ME., Steegers-Theunissen, R.P.M., Williams, MA., Societal Valorisation of New Knowledge to Improve Perinatal Health: Time to Act (2016)). Meer informatie hierover:  Beleid:  Integrale aanpak & Kansrijke Start

Risicofactoren: individuele gezondheid, leefstijl, gezondheidsvaardigheden én omgeving van belang

Preventie zou zich moeten richten op de volgende typen risicofactoren voor een goede start (Expertgroep Preventie 2018Expertgroep Preventie, Een goede start voor een beter Nederland. , Utrecht (2018); Steegers et al. 2016Steegers, E.A.P, Barker, ME., Steegers-Theunissen, R.P.M., Williams, MA., Societal Valorisation of New Knowledge to Improve Perinatal Health: Time to Act (2016); Marmot 2005Marmot, M., Social determinants of health inequalities (2005)):

• Lichamelijke gezondheid, zoals genetische aanleg, infecties, overgewicht Er is sprake van overgewicht bij een Body Mass Index (BMI) ≥ 25 kg/m2 (Er is sprake van overgewicht bij een Body Mass Index (BMI) ≥ 25 kg/m2)/obesitas Er is sprake van obesitas of ernstig overgewicht bij een Body Mass Index (BMI) ≥ 30 kg/m2. (Er is sprake van obesitas of ernstig overgewicht bij een Body Mass Index (BMI) ≥ 30 kg/m2.), hoge bloeddruk, chronische aandoeningen, medicijngebruik.
• Psychische gezondheid, zoals psychiatrische problematiek, verslavingsproblematiek, een licht-verstandelijke beperking.
• Sociale en fysieke leefomgeving,  zoals huisvestingsproblemen, werkloosheid, financiële problemen, huiselijk geweld, relatieproblematiek, sociaal isolement.
• Leefstijl en gedrag, zoals roken, gebruik van alcohol en/of drugs, ongezond voedingspatroon, geen of te laat gebruik van foliumzuur, onvoldoende beweging.
• Gezondheidsvaardigheden, zoals weinig kennis en vaardigheden op het gebied van ziekte, gezondheid en een gezonde leefstijl, zich niet helder genoeg kunnen uitdrukken bij hulpverleners of geen vragen kunnen of durven stellen.

Effectieve preventie levert zowel gezondheidswinst als maatschappelijke baten op

Effectieve preventie in de geboortezorg levert volgens de Expertgroep Preventie van het CPZ College Perinatale Zorg (College Perinatale Zorg) op korte en lange termijn aanzienlijke gezondheidswinst en maatschappelijke baten op. Zo voorkomt of beperkt preventie van bijvoorbeeld vroeggeboorte of een laag geboortegewicht niet alleen lichamelijke, psychische en sociale problemen van ouders en kinderen. Het leidt ook tot minder zorgkosten, minder schooluitval en betere schoolprestaties, een hoger opleidingsniveau, minder sociale opvang en begeleiding, minder uitkeringen wegens arbeidsongeschiktheid en toegenomen kansen op (arbeids)participatie (Expertgroep Preventie 2018Expertgroep Preventie, Een goede start voor een beter Nederland. , Utrecht (2018)).